Trener sióstr Radwańskich w Łomży
- Odgonienie dziecka od komputera niewiele zmieni, gdyż prawidłowy rozwój fizyczny wymaga różnorodności ruchowej: gry w piłkę, jazdy rowerem, dłuższego spaceru - mówi Paweł Rzepecki, 36-letni trener przygotowania fizycznego z Warszawy. Pracował z tenisistkami: Urszulą i Agnieszką Radwańską, finalistkami turniejów światowych z Wimbledonem na czele, zaś do Łomży przyjechał na zaproszenie dr. Tomasza Waldzińskiego, kierownika Zakładu WF PWSIiP. Prowadził zajęcia dla studentów, zdobywających wiedzę i kwalifikacje na kursie trenera przygotowania motorycznego.
Dr Waldziński uważa, że program studiów powinien dać na tyle wszechstronne wykształcenie, aby absolwenci mogli zarabiać pieniądze na utrzymanie. Stąd kursy, np. instruktora tenisa, narciarstwa i przygotowania motorycznego. To ułatwi znalezienie pracy w szkole i klubie lub założenie własnej działalności, jako prowadzących szkółkę sportową lub trening personalny. Dużo zależy od pomysłu i wytrwałości absolwentów - po stronie uczelni jest tworzenie możliwości podniesienia kwalifikacji.
"Za świadomość sportowca odpowiada trener"
Paweł Rzepecki trenuje kobiecą reprezentację Fed Cup - to odpowiednik męskiego Pucharu Davisa. Szkoleniowiec tłumaczy, że określenie trener przygotowania motorycznego zawęża zakres działań do motoryki, poruszania się ciała, dlatego woli nazwę trener przygotowania fizycznego, obejmującą szerszą problematykę: siłę mięśniową, elastyczność, kontrolę nerwowo-czuciową, czucie głębokie i inne czynniki, skutkujące efektywnością ruchową. - Sportowiec powinien wiedzieć jak najwięcej o swoim ciele, bo to narzędzie do rywalizacji i zarabiania pieniędzy - mówił studentom 2. i 3. roku WF w sali gimnastycznej Liceum Mistrzostwa Sportowego.
- Jeśli jest to narzędzie sprawne, służy w zawodach sportowych lub nie. Za świadomość sportowca odpowiada trener, który musi wiedzieć, jak się poruszać. Chodzi o to, żeby dzieci po kilku latach czegoś się nauczyły, a nie tylko jak wziąć piłkę z kantorka. Fizyczna strona treningu jest mierzalna, jak testy wydolnościowe. Trudno mierzyć stan psychiczny, motywację, rozumienie taktyki i gry przez sportowców, amatorów i zawodowców, ale stopień zgięcia, wyprostu i rotacji ciała można zmierzyć dokładnie. Mistrz w jednej dyscyplinie bywa nieporadny w innej. Jeśli trening jest źle zaplanowany, źle prowadzony, może doprowadzić do kontuzji. O możliwościach ciała dowiemy się z zabawy na piłkach swiss ball, uginających się pod ciężarem jak sprężyste balony, i z testu Athletic 1080 (iloczyn 3 x 360 st., gdyż badany staje w kole, mając różnie przestawiane stopy i wyginając się w różne strony) do oceny mobilności i stabilności. Niższa studentka miała większy zasięg niż wysoki chłopak, a sportowcy spadali z piłek jak gruszki.
- Sport to zdrowie?! Na pewno nie wyczynowy - polemizuje z popularnym sloganem trener Paweł Rzepecki i poprawia na bardziej zgodne z prawdą: - Ruch, rekreacja, sport rekreacyjny to zdrowie.
Ćwicz wdech, wydech i bezdech
Jak odmienne w różnych dyscyplinach jest rozumienie rozgrzewki, pokazywali zawodnicy czterech dyscyplin: pływak, tancerz, pięściarz i sztangista. Podzieleni na grupy studenci po 5 minut ćwiczyli pod kierunkiem 21-letniego rówieśnika i przechodzili do kolejnego trenera. Bardzo ciekawe były ćwiczenia na ruchy przeponą, mięśniem poniżej linii żeber, żeby korzystać z niej przy oddychaniu. Oddychanie klatką piersiową jest sygnałem dla układu nerwowego o pobudzeniu, stresie, wysiłku, więc warto kilka razy dziennie ćwiczyć przez 3 minuty to, co studenci w sali LMS: głęboki wdech, wolny wydech, pauza bez oddechu. - Im dłuższa faza bezdechu, tym chętniej układ nerwowy używa przepony - Paweł Rzepecki objaśniał mechanizm żakom, z których jedni mieli bezdech kilkanaście sekund, a kilku po nawet około 40 sekund. Aby sprawdzić tolerancję organizmów na stężenie CO2, studenci leżeli na materacach lub maszerowali na 2 długości sali bez powietrza z zatkanymi nosami. Oddychanie komórkowe przebiega sprawniej przy oddychaniu przez nos, a do tego - przez usta do płuc dostają się niefiltrowane kurze, pyłki i zarazki. Unikajmy oddychania ustami w marszu i biegu.
"Emocje mogą przełożyć się na wiedzę"
Zdaniem trenera Rzepeckiego, w rozwoju dzieci i młodzieży najważniejsze jest, żeby od początku były to zajęcia wszechstronne, a nie specjalistyczne od razu w jednej dziedzinie. Wykazywał różną sprawność poszczególnych partii mięśni u sportowców trenujących odmienne dyscypliny i w ogóle nietrenujących. Zdarzało się, że sprawność ogólna amatora była lepsza niż zawodnika klubowego. - Miałem cel: wywołać zaskoczenie ćwiczeniami i wzbudzić zainteresowanie wynikami, aby podczas zajęć teoretycznych móc odwołać się do doświadczenia studentów z zajęć na sali - tłumaczy trener Rzepecki. - Wspomnienie przeżyć, emocje związane z czynnościami mogą przełożyć się na wiedzę.
Studenci po licencjacie na kierunku WF mogą kontynuować studia magisterskie, np. w AWF Biała Podlaska, Warszawa, Gdańsk, Kraków. Takie ambicje mają: łomżyniak Marcin Kapelewski i Karol Rogozińskie z okolic Ostrołęki. Pierwszy boksuje, a drugi biega na 800 i więcej metrów. Wychodzą po zajęciach z dr. Rzepeckim zadowoleni, bo zobaczyli dużo ćwiczeń, jakich nie było na treningach w klubach. Spodobała się różnorodność metod, na co zwróciła uwagę Dorota Bukowska. Studentce zaimponowało, że trener Rzepecki potwierdził wiedzę w pokazach z udziałem studentów działania narządu ruchu: układu szkieletowego i mięśniowego, oraz sam wykazał się gibkością i sprawnością. Oby każdy trener sprostał tylu ruchom ekscentrycznym, koncentrycznym i izometrycznym mięśni.
Mirosław R. Derewońko
