Nowotwór piersi - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

FAKT 1
              Rak piersi nie dotyczy tylko kobiet
              Na raka piersi mogą także chorować mężczyźni. Nie mówi się o tym zbyt dużo, ponieważ ogólnej liczbie zachorowań przypadki takie są rzadkie. Zapadalność na tę chorobę u panów jest stokrotnie mniejsza niż u kobiet, ale niestety jest ona wykrywana już w zaawansowanym stadium.
Po prostu mężczyźni trafiają do lekarza znacznie później niż kobiety. Panowie ignorują zagrożenie, gdyż są przekonani, że na raka piersi chorują wyłącznie kobiety.

FAKT 2
             Raka piersi można wyleczyć.
             W Polsce odnotowuje się ponad 14 tysięcy zachorowań na nowotwór piersi rocznie. Jest to liczba, która może zatrwożyć. Ale jednocześnie epidemiolodzy wskazują, że przy tak wielu przypadkach zdiagnozowanej choroby odsetek umieralności na nią spada z roku na rok. A to głównie dzięki diagnostyce oraz naszym wizytom  u lekarzy!
            Pamiętaj – choroba wykryta we wczesnym stadium jest uleczalna!

FAKT 3
            Leczenie raka piersi nie oznacza od razu mastektomii.
            Wykrycie guza nowotworowego kojarzy się zazwyczaj z upiorną wizją amputacji zaatakowanej chorobą piersi. To prawda, że są przypadki, kiedy jedyną metoda usunięcia raka jest tzw. leczenie chirurgiczne doszczętne, polegające na wycięciu całego [mastektomia] lub części [lumpektomia] gruczołu piersiowego wraz z węzłami chłonnymi pachy.
             Jednak wszędzie tam, gdzie nie ma istotnych przeciwwskazań stosowana jest tzw. metoda oszczędzająca – i pierś, i węzły chłonne. Zabieg ten można wykonać w ok.95 % przypadku guzków, których średnica nie przekracza 2 cm. A ponieważ większość takich zmian tworzy się kilka lat, stąd tak ważne staje się częste kontrolowanie piersi. Jeśli regularnie wykonujesz samobadanie, mammografię, USG, fundujesz sobie prawdziwą polisę na życie.

FAKT 4
            Samobadanie to najlepsza metoda wykrycia raka piersi.

            Etap A – Oglądanie piersi w pozycji stojącej Podstawowym warunkiem prawidłowych oględzin jest lustro obejmujące sylwetkę przynajmniej do pasa, przymocowane na stałe do ściany [nieruchome]. Należy się ustawić w kilku pozycjach – z rękami na biodrach, opuszczonymi wzdłuż tułowia, podniesionymi do góry, z tułowiem lekko pochylonym do przodu. W każdej z przybranych póz oceń symetrię piersi oraz dołów pachowych. Szczególną  uwagę zwróć na kształt piersi [np. dziwne dołki], ich wielkość, ułożenie – niskie czy wysokie, oraz stan skóry – czy nie przypomina “skórki pomarańczy”, czy nie pojawiły się na niej przebarwienia, rozstępy, drobne włoski, które są “dziwne”, budzą wątpliwości.
            Następnie przyjrzyj się brodawkom – czy nie zmieniły swojego wyglądu lub proporcji, czy nie zapadają się do środka, czy nie ma na nich owrzodzeń, strupków. Ujmij sutki w dwa palce i sprawdź, czy nie wydziela się z nich krew lub inna ciecz. Na koniec warto jeszcze spojrzeć na ramiona – czy przypadkiem nie są spuchnięte.

            Etap B – Palpacja czyli badanie dotykiem .
            Istotne jest, aby dotykać skóry piersi całymi palcami, a nie tylko ich opuszkami. Ocenę dotykiem można przeprowadzić na stojąco lub w wygodniejszej pozycji leżącej. W przypadku badania prawej piersi leżąc na plecach podłóż prawą rękę zgiętą w łokciu pod głowę. Dzięki takiemu ułożeniu prawa pierś przesuwa się lekko w kierunku mostka, ułatwiając do niej dostęp lewą ręką.
            W badaniu dotykiem najlepiej posłużyć się metodą zegara. wyobraź sobie, że twoja pierś to tarcza zegarowa z godziną 12 na górze i 6 na dole. Przyłóż palce dłoni na piersi na godz. 12 i naciskając wykonuj powoli małe kółka zgodnie z ruchem wskazówek, zataczając na piersi coraz mniejsze kręgi w kierunku brodawki. Następnie podobnymi ruchami zbadaj pachę oraz dołki nadobojczykowe w poszukiwaniu powiększonych węzłów chłonnych. Po zakończeniu badania prawej piersi, całą procedurę powtórz z lewą.
            Co powinno cię zaniepokoić:
           Charakterystyczne zmiany zauważone od czasu ostatniego badania, na które należy zwracać uwagę podczas badania piersi to:
           • bardziej niż dotychczas widoczne przez skórę naczynia żylne,
           • wszelkie niepokojące zgrubienia w strukturze piersi wyczuwalne dotykiem,
           • zmiany w kolorze lub   strukturze skóry,
           • zmiany wielkości lub kształtu jednej piersi,  
           • dołki, zaciągnięcia albo owrzodzenia brodawki bądź skóry na piersi, zmiany kształtu
              lub zarysu brodawki,
           • zmiany w wyglądzie brodawek np. zaczerwienienie, strupki, wciągnięcia, łuszczenie naskórka,
           • krwawienia lub wyciek z brodawek,
           • obrzęk ramienia.

FAKT 5
           Nie każda kobieta zachoruje na raka piersi.
           Ludzki organizm jest tworem indywidualnym, a więc mniej lub bardziej podatnym na pewne choroby – w tym na nowotwory. Przez lata obserwacji ustalono jednak listę czynników, które tę podatność mogą warunkować. Należą do nich:
            • położenie geograficzne i rasa – rak piersi rzadziej występuje w Azji i Afryce niż w Europie,
            • wiek – kobieta, wraz z długością życia, w coraz większym stopniu narażona jest na wpływ czynników ryzyka lub na jednoczesne “wyzwolenie się“ kilku czynników, które mogą ujawnić istniejące w organizmie predyspozycje genetyczne.
            Zagrożenie nowotworem piersi wzrasta u pań, które ukończyły 35 lat, a najczęściej choroba występuje u tych, które znajdują  się w przedziale wiekowym 50 – 70 lat.
           • genetyka – rak piersi uwarunkowany genetycznie stanowi ok. 10 % wszystkich zachorowań i najczęściej jest wynikiem mutacji genów – BRCA1, BRCA2, p53, ATM.
           Ryzyko zachorowań wzrasta u pań których  matka   i siostra cierpiały na tę chorobę,
           • cykl miesiączkowy – ryzyko rozwoju raka piersi jest większe u kobiet, u których pierwsze krwawienie wystąpiło przed 12. rokiem życia, klimakterium – powyżej55 r.ż.
           • ciąża – ryzyko raka piersi wzrasta u pań, które nigdy nie rodziły lub zdecydowały się na ciążę po 30 r.ż.
           • karmienie piersią – nawet krótki okres karmienia daje pewną ochronę przed rozwojem raka piersi,
           • hormonalne środki antykoncepcyjne – specjaliści uważają, że doustne środki zawierające głównie estrogeny i progesteron nie wywołują żadnych mutacji genetycznych, ani też samej choroby.
          Mogą to jednak uczynić tabletki, w skład których wchodzi i jeden, i drugi hormon. Ryzyko raka piersi wzrasta u pań, które stosują hormonalną antykoncepcję dłużej niż 8 lat.
           • hormonalna terapia zastępcza – stosowanie HTZ w okresie przekwitania powoduje wzrost ryzyka zachorowania na raka piersi, ale głównie u pań z grupy tzw. wysokiego ryzyka, np. obciążonych genetycznie.
         HTZ chroni natomiast przed innymi nowotworami – jajników, szyjki macicy,
           • otyłość – ryzyko wystąpienia nowotworu piersi u kobiet najbardziej otyłych jest trzykrotnie większe niż u osób z umiarkowaną nadwagą. Badacze twierdzą, że otyłość wpływa na rozwój wszystkich rodzajów raka piersi i zwiększa prawdopodobieństwo przerzutów. Istnieje teoria która wskazuje zbyt dużą ilość tłuszczu  w diecie jako czynnik zagrożenia wywiązania się raka piersi.
         Amerykańscy naukowcy podkreślają, że szczególnie niebezpieczny jest wzrost masy ciała w wieku dorosłym. Twierdzą, że bezpośrednio odpowiedzialny za to jest estrogen – tkanka tłuszczowa zwiększa jego poziom w organizmie, podwyższając ryzyko zachorowania. Najbardziej narażone są kobiety, które przytyły po 18. roku życia.

FAKT 6
         BADAJ SIĘ!
         Badanie lekarskie :
             • ustalenie wagi ciała i wzrostu pacjentki,
             • ocena wzrokowa symetrii, wielkości, wyglądu piersi oraz obu sutków w pozycji siedzącej lub stojącej,
             • badanie dotykowe piersi i węzłów chłonnych,
             • ocena stanu układu oddechowego, pokarmowego, kostnego, nerwowego,
             • badania ginekologiczne.  

                                                                                                       Magdalena Gajda
[Przedruk z czasopisma “Moda na zdrowie”]