kierunek SZTUKA - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

Muzeum KUL w obecnej formule powstało 1 września 2016 r. w wyniku konsolidacji dwóch jednostek o charakterze muzealnym. Trzon zbiorów stanowi gromadzona od 1956 r. kolekcja dzieł sztuki z reaktywowanego po wojnie Muzeum Uniwersyteckiego, działającego nieprzerwanie pod różnymi nazwami do 2016 r. Uzupełniają je dokumenty i pamiątki zgromadzone w latach 2008-2016 w Muzeum Uniwersyteckim Historii KUL.

Wystawa „kierunek SZTUKA” to wyjątkowa okazja do zapoznania się z obrazami i rysunkami najznakomitszych polskich malarzy i rysowników – m.in. Jana Matejki, Piotra Michałowskiego, Włodzimierza Tetmajera, Jacka i Rafała Malczewskich, Józefa Chełmońskiego i Stanisława Kamockiego. Obok nich prezentowana jest nieduża, acz wyjątkowo cenna kolekcja malarstwa obcego, obejmująca dzieła uznanych przedstawicieli sztuki włoskiej, holenderskiej, flamandzkiej i niemieckiej. Wśród prezentowanych obrazów unikatem w skali kraju jest namalowany na blasze XVII-wieczny flamandzki obraz „Kordegarda małp” z kręgu Davida Teniersa Młodszego. Zachwyt, nie tylko koneserów sztuki, wzbudzają także liczne wyroby rzemiosła artystycznego – zwłaszcza porcelana z najsłynniejszych manufaktur w Miśni, Wiedniu i Berlinie oraz szkło ze śląskich i czeskich wytwórni. Trwające właśnie prace koncepcyjno-budowlane, uniemożliwiające eksponowanie dzieł w Lublinie, stały się impulsem do wytypowania najcenniejszych muzealiów i pokazania ich szerokiej publiczności w ramach czasowej prezentacji. Scenariusz wystawy i aranżacja – dr Krzysztof Przylicki – dyrektor Muzeum KUL. Wystawa w Łomży jest udostępniona do 24 listopada 2021 roku. W czasie zwiedzania obowiązuje przestrzeganie zasad reżimu sanitarnego.

Historia zbiorów KUL sięga roku 1932 i donacji ks. kanonika Jana Władzińskiego, która dała początek Muzeum Uniwersyteckiemu KUL: złożyło się na nią kilka tysięcy obiektów (dzieł sztuki, pamiątek historycznych, dokumentów, a nawet „osobliwych tworów natury”). 1939 – konfiskata zbiorów przez Niemców: wojnę przetrwało zaledwie pięć dzieł sztuki, archiwalia (przechowywane w Archiwum Państwowym w Lublinie) oraz 343 monety (zidentyfikowane w 1994 r. w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu). 1956 – dar Kurii Metropolitalnej Wrocławskiej (rzeźby średniowieczne i nowożytne), przekaz z Centralnej Składnicy Muzealnej Ministerstwa Kultury i Sztuki w Kozłówce (nowożytne rzeźby ołtarzowe).

Lata 60. XX wieku – zakupy w DESAch (głównie malarstwo obce), dary artystów – Jerzego Nowosielskiego i Antoniego Michalaka. 1986 – donacja Olgi i Tadeusza Litawińskich (najważniejsza z dotychczasowych darowizn, obejmująca przeszło 400 dzieł sztuki i pamiątek osobistych, w tym duży zbiór malarstwa i rysunku polskiego przełomu XIX i XX w. oraz rzemiosła artystycznego), donacja Krystyny Hartwig (zbiór grafiki nowożytnej). 1991 – donacja Stanisławy i Tadeusza Witkowskich (cenny zbiór malarstwa polskiego i obcego, rysunku, ceramiki i szkła). 1992 – donacja Joanny Gliwy (głównie ceramika) 2011-2020 – przekazy pojedynczych obiektów od osób prywatnych oraz z kościołów.

Obiekty zabytkowe wymagają stałego nadzoru i opieki konserwatorskiej. Stan zachowania wielu z nich już w momencie przekazania do KUL był zły. Inicjatywą, która w znacznym stopniu przyczyniła się do poprawy kondycji naszych muzealiów było nawiązanie współpracy z Wydziałem Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie i Zakładem Konserwacji Malarstwa oraz Rzeźby Polichromowanej Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 2012-2021 poddano konserwacji przeszło 60 obiektów. Odzyskany blask niektórych zabytków sztuki to także efekt współpracy z muzeami, w których prezentowane były nasze zbiory oraz realizowanych przez Muzeum KUL dużych projektów ministerialnych.

dr Krzysztof Przylicki

Dyrektor Muzeum KUL