Tradycyjna wycinanka chińska
Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży zaprasza na wystawę „Tradycyjna wycinanka chińska” (wernisaż 1 lipca 2012 roku, o godz. 12.00, w programie – wykład dr Henryka Brandysa). Wystawa jest własnością Ministerstwa Kultury Chińskiej Republiki Ludowej. Została udostępniona dzięki uprzejmości Ambasady Chińskiej Republiki Ludowej w Warszawie. Ekspozycję można zwiedzać do 3o września 2012 roku.
Papierowe wycinanki mają w Chinach tysiącletnią tradycję i są jedną z najpopularniejszych form sztuki ludowej.
Trudno znaleźć inną technikę, która stworzyła w Chinach tak wielką ilość dzieł. Na początku powstawały one na wsiach gdzie były najtańszą formą dekoracji. Poprzez wiele wieków, aż do dziś chińska wycinanka, jako sztuka użytkowa służąca do zdobienia wnętrz (okien, drzwi, ścian, lampionów) wykształciła wiele form i odmian. W zależności od regionu wycinanki przedstawiają różne motywy – rośliny, zwierzęta, postaci bohaterów ludowych opowieści, sceny figuralne..
Najczęściej papier do wycinanek barwiono na kolor czerwony, który w Chinach symbolizuje życie, płodność, radość, szczęście i bogactwo. Papierowe wycinanki są wykonywane różnymi technikami, najczęściej kształty wycinane są nożyczkami, bardziej skomplikowane wzory muszą być wcześniej wydrukowane na papierze i dopiero potem wycięte za pomocą zakrzywionych nożyków. Tworzy się także wycinanki za pomocą szablonów i płytki woskowej z ułożonymi kilkoma warstwami papieru, co pozwalana jednoczesne wykonanie nawet 30 sztuk wycinanek. Podczas wycinania nie można popełnić żadnego błędu, aby dzieło nie utraciło swojej wartości.
W czasie Nowego Roku najpiękniejsze wycinanki zdobią okna, drzwi i ściany domostw, tworząc miłą świąteczną atmosferę i symbolizując szczęście i pomyślność dla domowników. Pełnią również ważną rolę w przekazywaniu życzeń pomyślności, dostatku i harmonii w rodzinie składanych najbliższym, przyjaciołom i znajomym. Stosowane w wycinankach motywy, zgodnie z chińską tradycją, obfitują w znaczenia, na przykład życzenia długowieczności symbolizowały: sosna, żuraw i chryzantema, owoc granatu oznaczał płodność i liczne potomstwo, natomiast świnia miała zapewnić bogactwo i pomyślność, jest także symbolem męskiej siły. Sztuka papierowych wycinanek jest traktowana jako dobro kulturowe Chin i wciąż rozwijana. Dawniej papierowe wycinanki były wykonywane anonimowo przez ludność, która wykorzystywała je w życiu codziennym.
dr Henryk Brandys
