Nowa książka
Jak zambrowiacy wojowali z okupantem
Aniela Malanowska – znana wieloletnia polonistka z I Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Łomży jest autorką książki zatytułowanej „Z dziejów walk z okupantem w powiecie zambrowskim w latach 1939–1945”. Promocja tego starannie prezentującego się wydawnictwa odbyła się w niedzielę, 28 września w sali katechetycznej parafii Trójcy Przenajświętszej w Zambrowie. Przybyło wiele osób, wśród nich przedstawiciele władz powiatowych, miejskich i gminnych, którzy udzielili pomocy finansowej w wydaniu książki. Obecni byli ponadto przedstawiciele Zarządu Głównego i Oddziału Zambrowskiego Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, a także autorka książki.
Aniela Malanowska była łączniczką i sanitariuszką w Narodowej Organizacji Wojskowej – Armii Krajowej. Zajmowała się też sprawami gospodarczymi organizacji. Dlatego treść książki to przede wszystkim jej osobiste wspomnienia, ale też wspomnienia ludzi, zaangażowanych w działalność konspiracyjną w rejonie Zambrowa w tamtych latach.
Podczas spotkania powiedziała:
– Nie łatwo jest po tylu latach opisać czasy II wojny światowej, opisać okupację i walkę z okupantami na naszym terenie. Nie łatwo dojść do prawdy, gdy tak bardzo poplątane są losy narodu polskiego, gdy przez tyle lat zacierano i niszczono ślady działań organizacji podziemnych walczących o wolność, o suwerenność Ojczyzny.
Teren przedwojennego powiatu łomżyńskiego znany jest z aktywności w latach okupacji, a na szczególną uwagę zasługuje tu rejon zambrowski, gdzie skupione były siły militarne państwa polskiego w zespole koszar, gdzie w pobliżu były rozległe tereny Czerwonego Boru, poligon ćwiczeń Wojska Polskiego, a w czasach okupacji schronienie dla partyzantów. To sam komendant powiatu „Dąb”, „Wiesław”, na polecenie komendanta okręgu, mjr. Mieczysława Grygorcewicza, pseudonim „Bogdan”, zorganizował i nadzorował Okręgowy Ośrodek Szkolenia, tzw. Szkołę Podchorążych i Szkołę Podoficerów. Tam też później rozegrała się największa bitwa partyzantów powiatu zambrowskiego z Niemcami, w której najwięcej ich zginęło.
Książkę „Z dziejów walk z okupantami...” pisaliśmy z obowiązku wobec żołnierzy podziemia, głównie żołnierzy poległych 23 czerwca 1944 roku w Czerwonym Borze, w bitwie tragicznej – tak tragicznej jak wiele innych, które w tamtym czasie podejmowane były w całym kraju. Mamy nadzieję, że wypełni ona lukę w historiografii polskiej, że wiele wyjaśni, że sprostuje krzywdzące sądy o tych, którzy służyli polskiej sprawie, służyli Ojczyźnie.
Gdyby wcześniej można było rzetelnie pisać o czasach okupacji – radzieckiej jak i niemieckiej – z pewnością powstałyby obszerniejsze i pełniejsze relacje o tajnych organizacjach, tak prężnie działających na naszym terenie. Dziś nie ma już tych, którzy tu byli najczynniejsi, którzy mogliby więcej powiedzieć.
Książka jest spóźniona, ale jeszcze potrzebna. Wiemy bowiem, że na zakręcie dziejów droga jaką wybrał naród, nie będzie łatwa; wiemy, że aby ostać się, nasz naród będzie musiał dobrze znać trudne dzieje swojej Ojczyzny. Będzie musiał pamiętać tych, którzy bez chwili wahania oddawali życie za Jej wolność. „Późny wnuk – mówiąc słowami Norwida – będzie musiał starannie uczyć się niezafałszowanej historii Polski, by nie stracić tożsamości, by nie roztrwonić uczuć patriotycznych, które przez tyle wieków były jego siłą, by nie zamienić tych pięknych uczuć na bezbarwny kosmopolityzm, czy nijaki uniwersalizm.” Wierzymy, że książka nasza w tych trudnych czasach pomoże głównie młodzieży zachować wiarę, honor i miłość do Ojczyzny.
Z całego serca dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tej książki. Dziękujemy za pozytywną ocenę panu prof. Tomaszowi Strzemboszowi i Komitetowi Badań Naukowych. Dziękujemy wydawnictwu „Rytm” za przyjęcie tej książki do druku, ale głównie dziękujemy za pomoc finansową, którą otrzymaliśmy z różnych źródeł. Poszczególne te źródła wymienione są na pierwszej stronie książki. Bez tej pomocy książki by nie było.
Za życzliwość i współpracę składam podziękowanie ks. prałatowi Henrykowi Gołaszewskiemu i prezesowi ZG TPZŁ Zygmuntowi Zdanowiczowi, oraz panu Kazimierzowi Dąbrowskiemu, burmistrzowi Zambrowa a także panu Kazimierzowi Dmochowskiemu – wójtowi gminy Zambrów. A czytelnikom życzę ciekawej lektury.
Prof. Tomasz Strzembosz napisał w recenzji m.in.: „Temat książki jest szczególny. Nie tylko przedstawia okres 1939–41, najmniej rozpoznany przez historyków i nad którym pracuje zaledwie paru ludzi, lecz także pisze o działalności obozu narodowego, który po wojnie był niejako najbardziej odcięty od możliwości utrwalania swego dorobku (...) Za jej największą wartość uważam szczegółowe informacje o początkach i rozwoju konspiracji w konkretnych wsiach oraz o ludziach, którzy ją tworzyli. Tak szczegółowo i konkretnie jeszcze nikt tego nie przedstawił, a wszak właśnie początki oraz środowiska, z których wyszły inicjatywy, są najciekawsze (...)”.
Aniela Malanowska była łączniczką i sanitariuszką w Narodowej Organizacji Wojskowej – Armii Krajowej. Zajmowała się też sprawami gospodarczymi organizacji. Dlatego treść książki to przede wszystkim jej osobiste wspomnienia, ale też wspomnienia ludzi, zaangażowanych w działalność konspiracyjną w rejonie Zambrowa w tamtych latach.
Podczas spotkania powiedziała:
– Nie łatwo jest po tylu latach opisać czasy II wojny światowej, opisać okupację i walkę z okupantami na naszym terenie. Nie łatwo dojść do prawdy, gdy tak bardzo poplątane są losy narodu polskiego, gdy przez tyle lat zacierano i niszczono ślady działań organizacji podziemnych walczących o wolność, o suwerenność Ojczyzny.
Teren przedwojennego powiatu łomżyńskiego znany jest z aktywności w latach okupacji, a na szczególną uwagę zasługuje tu rejon zambrowski, gdzie skupione były siły militarne państwa polskiego w zespole koszar, gdzie w pobliżu były rozległe tereny Czerwonego Boru, poligon ćwiczeń Wojska Polskiego, a w czasach okupacji schronienie dla partyzantów. To sam komendant powiatu „Dąb”, „Wiesław”, na polecenie komendanta okręgu, mjr. Mieczysława Grygorcewicza, pseudonim „Bogdan”, zorganizował i nadzorował Okręgowy Ośrodek Szkolenia, tzw. Szkołę Podchorążych i Szkołę Podoficerów. Tam też później rozegrała się największa bitwa partyzantów powiatu zambrowskiego z Niemcami, w której najwięcej ich zginęło.
Książkę „Z dziejów walk z okupantami...” pisaliśmy z obowiązku wobec żołnierzy podziemia, głównie żołnierzy poległych 23 czerwca 1944 roku w Czerwonym Borze, w bitwie tragicznej – tak tragicznej jak wiele innych, które w tamtym czasie podejmowane były w całym kraju. Mamy nadzieję, że wypełni ona lukę w historiografii polskiej, że wiele wyjaśni, że sprostuje krzywdzące sądy o tych, którzy służyli polskiej sprawie, służyli Ojczyźnie.
Gdyby wcześniej można było rzetelnie pisać o czasach okupacji – radzieckiej jak i niemieckiej – z pewnością powstałyby obszerniejsze i pełniejsze relacje o tajnych organizacjach, tak prężnie działających na naszym terenie. Dziś nie ma już tych, którzy tu byli najczynniejsi, którzy mogliby więcej powiedzieć.
Książka jest spóźniona, ale jeszcze potrzebna. Wiemy bowiem, że na zakręcie dziejów droga jaką wybrał naród, nie będzie łatwa; wiemy, że aby ostać się, nasz naród będzie musiał dobrze znać trudne dzieje swojej Ojczyzny. Będzie musiał pamiętać tych, którzy bez chwili wahania oddawali życie za Jej wolność. „Późny wnuk – mówiąc słowami Norwida – będzie musiał starannie uczyć się niezafałszowanej historii Polski, by nie stracić tożsamości, by nie roztrwonić uczuć patriotycznych, które przez tyle wieków były jego siłą, by nie zamienić tych pięknych uczuć na bezbarwny kosmopolityzm, czy nijaki uniwersalizm.” Wierzymy, że książka nasza w tych trudnych czasach pomoże głównie młodzieży zachować wiarę, honor i miłość do Ojczyzny.
Z całego serca dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tej książki. Dziękujemy za pozytywną ocenę panu prof. Tomaszowi Strzemboszowi i Komitetowi Badań Naukowych. Dziękujemy wydawnictwu „Rytm” za przyjęcie tej książki do druku, ale głównie dziękujemy za pomoc finansową, którą otrzymaliśmy z różnych źródeł. Poszczególne te źródła wymienione są na pierwszej stronie książki. Bez tej pomocy książki by nie było.
Za życzliwość i współpracę składam podziękowanie ks. prałatowi Henrykowi Gołaszewskiemu i prezesowi ZG TPZŁ Zygmuntowi Zdanowiczowi, oraz panu Kazimierzowi Dąbrowskiemu, burmistrzowi Zambrowa a także panu Kazimierzowi Dmochowskiemu – wójtowi gminy Zambrów. A czytelnikom życzę ciekawej lektury.
Prof. Tomasz Strzembosz napisał w recenzji m.in.: „Temat książki jest szczególny. Nie tylko przedstawia okres 1939–41, najmniej rozpoznany przez historyków i nad którym pracuje zaledwie paru ludzi, lecz także pisze o działalności obozu narodowego, który po wojnie był niejako najbardziej odcięty od możliwości utrwalania swego dorobku (...) Za jej największą wartość uważam szczegółowe informacje o początkach i rozwoju konspiracji w konkretnych wsiach oraz o ludziach, którzy ją tworzyli. Tak szczegółowo i konkretnie jeszcze nikt tego nie przedstawił, a wszak właśnie początki oraz środowiska, z których wyszły inicjatywy, są najciekawsze (...)”.
