Jak rozumieć wyniki badań?
Coraz częściej mówi się o tym, że kobiety powinny same kontrolować swoje piersi. Od dwudziestego roku życia co miesiąc, zawsze po miesiączce należy przeprowadzić tak zwaną samokontrolę. Każdy niepokojący objaw powinien skłonić kobietę do wizyty u lekarza.
Takie objawy to: zgrubienie w obrębie piersi lub pod pachą, którego nie było w poprzednim badaniu, zmiana wyglądu skóry, wciągnięcie lub zniekształcenie brodawki albo jej otoczki, wydzielina z brodawki pojawiająca się samoistnie lub po lekkim ucisku.
Lekarz rodzinny, ginekolog lub onkolog po badaniu powinien ocenić, jakie należy przedsięwziąć dalsze kroki.
• Kobiety przed 40 rokiem życia powinny mieć wykonane badanie USG. Jest ono
bezpieczne i niebolesne. Można je przeprowadzić nawet u kobiety w czasie ciąży.
• U starszych pań pierwszym badaniem powinna być mammografia.
• Czasem, niezależnie od wieku, konieczne jest wykonanie obu tych badań.
Jeżeli badania piersi wykonywane są systematycznie, to istnieje duża szansa, że choroba zostanie rozpoznana w bardzo wczesnym stadium rozwoju.
Nawet jeżeli w otrzymanym wyniku badania piersi kontrola została zalecona za 6, 12 lub 1 8 miesięcy, a w comiesięcznej samokontroli stwierdza się coś niepokojącego, bezwzględnie należy udać się do lekarza natychmiast!
Zdarza się, że w otrzymanym opisie jest informacja o przewodach gruczołowych, czy zmianach torbielowatych. Dopóki nie ma tam wzmianki o konieczności wykonania badania mikroskopowego, wystarczające są tylko: systematyczna samokontrola i zgłaszanie się na badania. Powodem do wykonania badania mikroskopowego może być znalezienie w badaniu USG zmian, które nie mają wyglądu typowej zmiany łagodnej. Znaleziona zmiana może być określona jako guzek o nieostrej granicy.
Każdy opisany objaw może, ale nie musi świadczyć o obecności poważnej choroby. Zamiast denerwować się i trwać w niepewności należy zgłosić się na dalsze badania.
Biopsja cienkoigłowa, którą zaleca lekarz wykonujący USG, najczęściej polega na tym że igłą (taką samą jakiej używa się do wykonywania zastrzyków domięśniowych) nakłuwa się miejsce, które wskazuje sonda ultradźwiękowa. Pobrany materiał ocenia patolog (pod mikroskopem), poszukując w nim komórek nowotworowych. Nawet jeżeli w badaniu mikroskopowym nie znaleziono komórek nowotworowych, zawsze zalecana jest kontrola.
Najczęściej polecane jest wykonanie badania USG po 3-6 miesiącach.
Biopsja gruboigłowa - w wybranych przypadkach konieczne bywa wykonanie biopsji igłągrubszą niż opisana wyżej. Dotyczy to przeważnie zmian, które w badaniu USG mają wygląd litego, czyli twardego guzka, lub ich kształt i wygląd nasuwają podejrzenie , że cienką igłą nie uda się uzyskać wystarczającej ilości tak zwanego materiału do badania.
Biopsję gruboigłowa należy wykonać zawsze wtedy, gdy planowana jest chemioterapia przedoperacyjna.
Badanie mikroskopowe oceniane jest zawsze razem z badaniem klinicznym i tak zwanymi badaniami obrazowymi
Jeżeli guzek lub zgrubienie w piersi ma w badaniu USG bardzo podejrzany wygląd, a biopsja nie wykazała obecności komórek nowotworowych, to może być konieczne dalsze postępowanie, np. wycięcie opisanej zmiany. Jest to biopsja chirurgiczna.
Jeżeli w badaniu mikroskopowym znalezione zostaną komórki nowotworowe, to konieczna jest pilna konsultacja onkologiczna.
W większości przypadków po uzyskaniu wyniku badania mikroskopowego zaleca się systematyczną kontrolą.
Leczenia operacyjnego wymagają tylko te zmiany o charakterze łagodnym, które gwałtownie zaczęły rosnąć, sprawiają znaczne dolegliwość lub są duże w stosunku do wielkości całej piersi.
Zawsze, kiedy wynik badania mammogrąficznego lub USG wskazuje na obecność zmiany nowotworowej, a w biopsji cienkoigłowej nie zna leziono komórek nowotworowych, konieczne jest wykonanie biopsji chirurgicznej. Nie należy wielokrotnie powtarzać takich biopsji, ponieważ wszystkie one mogą nadal nie dać rzetelnej odpowiedzi na temat charakteru zmiany. Oczekiwanie na kolejny niemiarodajny wynik jest tylko stratą czasu. W wypadku obecności nowotworu złośliwego ważne jest szybkie rozpoczęcie właściwego leczenia.
Biopsja chirurgiczna powinna być wykonywana w wyspecjalizowanym ośrodku. Ważne jest nie tylko umiejętne wycięcie zmiany z piersi, ale także właściwa i uzyskanego materiału przez wykwalifikowanego patologa.
Od wyniku badania pooperacyjnego zależy wybranie odpowiedniej metody dalszego postępowania. Przed operacją lekarz powinien wyjaśnić pacjentce, jakie mogą być dalsze etapy leczenia.
Jeżeli zmiana w piersi nie jest wyczuwalna w czasie badania, konieczne jest oznaczenie jej cienkim drucikiem - nazywanym kotwiczką. Kotwiczkę umieszcza się w podejrzanym ognisku obserwując jej położenie przy pomocy USG lub mammogrąfii. Bezpośrednio po założeniu kotwiczki wykonuje się zabieg operacyjny . Chirurg wycina fragment piersi ze zmianą i wraz
z kotwiczką wysyła go do pracowni mammogrąfkznej. Prześwietlenie wyciętej tkanki pozwala ocenić, czy zmiana została usunięta w całości i czy nie zdarzyło się odcięcie kawałka kotwiczki. Dopiero po potwierdzeniu przez radiologa, że zabieg został wykonany prawidłowo, chirurg może zakończyć operację.
Wyniki badania mikroskopowego po takim zabiegu uzyskuje się po kilku dniach i wtedy zapada decyzja o dalszym postępowaniu.
ciąg dalszy nastąpi
dr Maria Górnaś
ordynator Oddziału Kobiecego Kliniki Onkologii WIM Warszawa, ul. Szaserów
Lekarz rodzinny, ginekolog lub onkolog po badaniu powinien ocenić, jakie należy przedsięwziąć dalsze kroki.
• Kobiety przed 40 rokiem życia powinny mieć wykonane badanie USG. Jest ono
bezpieczne i niebolesne. Można je przeprowadzić nawet u kobiety w czasie ciąży.
• U starszych pań pierwszym badaniem powinna być mammografia.
• Czasem, niezależnie od wieku, konieczne jest wykonanie obu tych badań.
Jeżeli badania piersi wykonywane są systematycznie, to istnieje duża szansa, że choroba zostanie rozpoznana w bardzo wczesnym stadium rozwoju.
Nawet jeżeli w otrzymanym wyniku badania piersi kontrola została zalecona za 6, 12 lub 1 8 miesięcy, a w comiesięcznej samokontroli stwierdza się coś niepokojącego, bezwzględnie należy udać się do lekarza natychmiast!
Zdarza się, że w otrzymanym opisie jest informacja o przewodach gruczołowych, czy zmianach torbielowatych. Dopóki nie ma tam wzmianki o konieczności wykonania badania mikroskopowego, wystarczające są tylko: systematyczna samokontrola i zgłaszanie się na badania. Powodem do wykonania badania mikroskopowego może być znalezienie w badaniu USG zmian, które nie mają wyglądu typowej zmiany łagodnej. Znaleziona zmiana może być określona jako guzek o nieostrej granicy.
Każdy opisany objaw może, ale nie musi świadczyć o obecności poważnej choroby. Zamiast denerwować się i trwać w niepewności należy zgłosić się na dalsze badania.
Biopsja cienkoigłowa, którą zaleca lekarz wykonujący USG, najczęściej polega na tym że igłą (taką samą jakiej używa się do wykonywania zastrzyków domięśniowych) nakłuwa się miejsce, które wskazuje sonda ultradźwiękowa. Pobrany materiał ocenia patolog (pod mikroskopem), poszukując w nim komórek nowotworowych. Nawet jeżeli w badaniu mikroskopowym nie znaleziono komórek nowotworowych, zawsze zalecana jest kontrola.
Najczęściej polecane jest wykonanie badania USG po 3-6 miesiącach.
Biopsja gruboigłowa - w wybranych przypadkach konieczne bywa wykonanie biopsji igłągrubszą niż opisana wyżej. Dotyczy to przeważnie zmian, które w badaniu USG mają wygląd litego, czyli twardego guzka, lub ich kształt i wygląd nasuwają podejrzenie , że cienką igłą nie uda się uzyskać wystarczającej ilości tak zwanego materiału do badania.
Biopsję gruboigłowa należy wykonać zawsze wtedy, gdy planowana jest chemioterapia przedoperacyjna.
Badanie mikroskopowe oceniane jest zawsze razem z badaniem klinicznym i tak zwanymi badaniami obrazowymi
Jeżeli guzek lub zgrubienie w piersi ma w badaniu USG bardzo podejrzany wygląd, a biopsja nie wykazała obecności komórek nowotworowych, to może być konieczne dalsze postępowanie, np. wycięcie opisanej zmiany. Jest to biopsja chirurgiczna.
Jeżeli w badaniu mikroskopowym znalezione zostaną komórki nowotworowe, to konieczna jest pilna konsultacja onkologiczna.
W większości przypadków po uzyskaniu wyniku badania mikroskopowego zaleca się systematyczną kontrolą.
Leczenia operacyjnego wymagają tylko te zmiany o charakterze łagodnym, które gwałtownie zaczęły rosnąć, sprawiają znaczne dolegliwość lub są duże w stosunku do wielkości całej piersi.
Zawsze, kiedy wynik badania mammogrąficznego lub USG wskazuje na obecność zmiany nowotworowej, a w biopsji cienkoigłowej nie zna leziono komórek nowotworowych, konieczne jest wykonanie biopsji chirurgicznej. Nie należy wielokrotnie powtarzać takich biopsji, ponieważ wszystkie one mogą nadal nie dać rzetelnej odpowiedzi na temat charakteru zmiany. Oczekiwanie na kolejny niemiarodajny wynik jest tylko stratą czasu. W wypadku obecności nowotworu złośliwego ważne jest szybkie rozpoczęcie właściwego leczenia.
Biopsja chirurgiczna powinna być wykonywana w wyspecjalizowanym ośrodku. Ważne jest nie tylko umiejętne wycięcie zmiany z piersi, ale także właściwa i uzyskanego materiału przez wykwalifikowanego patologa.
Od wyniku badania pooperacyjnego zależy wybranie odpowiedniej metody dalszego postępowania. Przed operacją lekarz powinien wyjaśnić pacjentce, jakie mogą być dalsze etapy leczenia.
Jeżeli zmiana w piersi nie jest wyczuwalna w czasie badania, konieczne jest oznaczenie jej cienkim drucikiem - nazywanym kotwiczką. Kotwiczkę umieszcza się w podejrzanym ognisku obserwując jej położenie przy pomocy USG lub mammogrąfii. Bezpośrednio po założeniu kotwiczki wykonuje się zabieg operacyjny . Chirurg wycina fragment piersi ze zmianą i wraz
z kotwiczką wysyła go do pracowni mammogrąfkznej. Prześwietlenie wyciętej tkanki pozwala ocenić, czy zmiana została usunięta w całości i czy nie zdarzyło się odcięcie kawałka kotwiczki. Dopiero po potwierdzeniu przez radiologa, że zabieg został wykonany prawidłowo, chirurg może zakończyć operację.
Wyniki badania mikroskopowego po takim zabiegu uzyskuje się po kilku dniach i wtedy zapada decyzja o dalszym postępowaniu.
ciąg dalszy nastąpi
dr Maria Górnaś
ordynator Oddziału Kobiecego Kliniki Onkologii WIM Warszawa, ul. Szaserów
