22 Lipca fałszywe święto fałszywego systemu
Jak powszechnie uczono do 1989 r. święto to miało być związane z ogłoszeniem 22 lipca 1944 r. w Lublinie przez przedstawicieli władz komunistycznych, którzy pojawili się razem z wojskami sowieckimi, tzw. Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Tak jak większość rzeczy związanych z systemem komunistycznym również to okazało się jednak kłamstwem. Dziś wiemy, że fakt taki nie miał miejsca, gdyż w tym okresie wspomniane wcześniej miasto było kontrolowane przez żołnierzy Armii Krajowej, którzy z pewnością nie pozwoliliby na panoszenie się w nim komunistów.
Było ono zawsze obchodzone niezwykle uroczyście, co wiązało się z obowiązkowym w nim uczestnictwie delegacji zakładów pracy oraz grup młodzieży (pamiętajmy, że były to wakacje). Scenariusz takich obchodów był zazwyczaj bardzo podobny, dlatego też chciałbym przypomnieć jedynie kilka wydarzeń z dwu ostatnich lat, poprzedzających powstanie największego ruchu społecznego – „Solidarności”. Oto w pełni rozkwitu PRL-u w 1978 r. w związku z obchodami tego święta w Łomży kwiaty składano m.in. przy Urzędzie Miasta pod tablicą pamiątkową ku czci Feliksa Dzierżyńskiego (twórcy CzK, poprzedniczki NKWD), na pl. Żeglickiego przy obelisku poświęconym żołnierzom Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (po 1945 r. zwalczali podziemie niepodległościowe), pod tablicą przy KW MO poświęconą funkcjonariuszom MO i SB (poległym przy wprowadzaniu wbrew woli narodu polskiego systemu komunistycznego). W uroczystościach tych uczestniczyli przedstawiciele władz politycznych i administracyjnych, zakładów pracy i szkół. Odpowiedzialnym za przebieg całości uroczystości, zorganizowanych dzień wcześniej tj. 21 lipca był sekretarz Wojewódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodowej Józef Kulik. W następnym roku, w związku z przygotowaniami do obchodów 22 lipca w Łomży, już pod koniec czerwca przyjęto program wojewódzki, który przewidywał wykorzystanie okresu poprzedzającego święto do „umocnienia patriotycznych i internacjonalistycznych postaw społeczeństwa”. W tym właśnie roku dużą rangę nadano wyróżnieniu przodowników pracy. W dniach 17-18 lipca zorganizowano uroczyste sesje rad narodowych i Frontu Jedności Narodowej. W zakładach pracy i instytucjach odbyły się uroczyste akademie, wieczornice i spotkania. 19 lipca miał miejsce Wojewódzki Zlot Przodowników Pracy, Nauki i Wyszkolenia Obronnego, w którym wzięło udział prawie 2000 młodzieży (z pewnością nie w ramach odpoczynku wakacyjnego). Punktem kulminacyjnym Święta Odrodzenia były uroczyste sesje Wojewódzkiej Rady Narodowej i WK FJN zorganizowane 20 lipca. W dniu tym odbyło się też otwarcie wystawy obrazującej dorobek województwa łomżyńskiego w 35-leciu PRL. Natomiast 22 lipca tradycyjnie złożono kwiaty pod podobnymi, jak wspomniane wcześniej pomnikami. Co ciekawe nawet w placówkach wypoczynku letniego odbyły się zebrania i wieczornice poświęcone tej tematyce. W skład Wojewódzkiego Obywatelskiego Komitetu Obchodów Święta Odrodzenia Polski, mającego dbać o odpowiednią oprawę tego jedynie słusznego święta, powołanego w 1979 r. wchodzili: Waldemar Szpaliński I sekretarz KW PZPR, Jerzy Zientara wojewoda łomżyński, Michał Adamcewicz przewodniczący Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych, Andrzej Białous przewodniczący PAX, Jerzy Brodziuk kierownik Oddziału Gazety Współczesnej, Antoni Chojnowski przewodniczący Oddziału Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej w Łomży (członek współpracującego z komunistami Stronnictwa Demokratycznego), Antoni Drozdowski I sekretarz KM PZPR, Marian Mieszkowski sekretarz Wojewódzkiego Komitetu SD i Eugeniusz Mioduszewski członek prezydium WRN i kolejnego satelity komunistycznego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.
dr Krzysztof Sychowicz
autor jest historykiem, pracownikiem IPN