W kolejkach po zdrowie
Nawet blisko 500 dni trzeba spędzić w kolejce aby dostać się do lekarza specjalisty. Tak wynika z dokonanej przez specjalistów analizy opieki zdrowotnej w województwie podlaskim w 2013 roku. Generalnie rzecz ujmując dobrze wygląda tylko podstawowa opieka zdrowotna – czyli lekarze rodzinni i system ratownictwa medycznego - czyli pogotowie. Resztę usług – co podkreślono w dokumencie - pomimo wzrostu środków finansowych przeznaczonych na kontraktowanie tych świadczeń przez Narodowy Fundusz Zdrowia „należy uznać za nie w pełni zaspokajające potrzeby pacjentów”. Powodem są przede wszystkim zbyt małe środki przekazywane przez NFZ, ale także brak lekarzy specjalistów.
I tak na zabezpieczenie opieki zdrowotnej w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej POZ NFZ w 2013 roku przeznaczył 186,1 mln zł, o 6,5 mln zł, tj. o 3,64 % więcej niż w roku 2012. I choć w ślad za tym zwiększono liczba świadczeń zdrowotnych kolejki do lekarzy specjalistów nie nikną. Jak czytamy w dokumencie najdłuższy średni czas oczekiwania na świadczenia zdrowotne finansowane ze środków publicznych w przypadkach stabilnych występował na koniec 2013 r. w poradniach ortodontycznych (483 dni), poradniach protetyki stomatologicznej (210 dni), poradniach chirurgii naczyniowej (194 dni), chirurgii urazowo-ortopedycznej (171 dni), poradniach chorób naczyń (153 dni), poradniach stomatologicznych (145 dni), poradniach genetycznych (140 dni) oraz oddziałach dziennych terapii uzależnień od alkoholu (138 dni).
Biorąc pod uwagę średnią liczbę osób oczekujących na świadczenia zdrowotne finansowane ze środków publicznych, najwyższe kolejki dotyczą: poradni genetycznej – 733, poradni osteoporozy – 589,60, działu (pracowni) fizjoterapii dla dzieci – 527, działu (pracowni) fizjoterapii – 354,54, poradni ortodontycznej – 320,61, poradni gastroenterologicznej dla dzieci – 304, poradni chirurgii naczyniowej – 287, poradni chorób naczyń – 283,33, poradni zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży – 257,29.
Długie kolejni są także w oczekiwaniu na przyjęcie do niektórych oddziałów szpitalnych. W dokumencie zapisano, że wynika to głównie z wysokości zawartych kontaktów z NFZ-etem, decydujących o ilości i zakresie świadczeń. Najdłuższe kolejki dotyczą oddziałów: rehabilitacyjnych, chirurgii urazowo-ortopedycznej, otorynolaryngologicznych, chirurgii naczyniowej. Ponadto najdłuższe kolejki oczekujących odnotowano do Pracowni Tomografii Komputerowej i do Pracowni Endoskopii.
Potrzeba stworzenia nowych oddziałów bądź zwiększenia liczby łóżek, zgodnie z opiniami konsultantów wojewódzkich dotyczy w szczególności dziedzin: psychiatria dziecięca, neurologia (rehabilitacja neurologiczna), neurologia dziecięca, geriatria, reumatologia, radioterapia onkologiczna gdzie brakuje ok. 90 łóżek, a w Łomży i Suwałkach nie było nawet takich poradni specjalistycznych.
- Szczególnie trudna sytuacja w województwie podlaskim ma miejsce w zakresie psychiatrycznej opieki stacjonarnej dzieci i młodzieży – alarmują autorzy opracowania. - Brak dostępności świadczeń zdrowotnych w zakresie lecznictwa stacjonarnego dzieci i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi psychoemocjonalnymi, zażywających środki odurzające i psychoaktywne, powoduje, iż częstokroć dzieci z zaburzeniami psychicznymi leczone są na innych oddziałach dziecięcych (pediatria, neurologia dziecięca). Stanowi to zagrożenie dla samych chorych z zaburzeniami psychicznymi oraz dla innych chorych leczonych w tych samych oddziałach.
Brakuje lekarzy
Rozmieszczenie w województwie lekarzy specjalistów jest nierównomierne. Z analizy stanu zatrudnienia specjalistów w wybranych specjalnościach (pracujących w podstawowym miejscu pracy) w poszczególnych powiatach wynika, że najwięcej specjalistów pracuje w Białymstoku, natomiast w miastach powiatowych w niektórych dziedzinach brak jest specjalistów w ogóle, w innych dziedzinach – ich liczba jest niewystarczająca. Braki lekarzy specjalistów dotyczą następujących dziedzin: anestezjologów (w niektórych szpitalach braki wyszkolonych sięgają 50% kadry), chorób wewnętrznych (największe w szpitalach w Augustowie, Mońkach, Suwałkach, Hajnówce oraz Siemiatyczach), medycyny ratunkowej, kardiologii dziecięcej, psychiatrii dzieci i młodzieży, chirurgii naczyniowej, chorób zakaźnych, w zakresie epidemiologii. Niedobory kadrowe są uzupełniane przez dojeżdżających lekarzy kontraktowych.
Zadbaj o zęby
Autorzy raportu podkreślają, że w dalszym ciągu nie uległa poprawie dostępność świadczeń stomatologicznych dla pacjentów w wieku rozwojowym na terenie województwa podlaskiego. Zwraca uwagę niska liczba świadczeń profilaktycznych w opiece stomatologicznej, która może stać się przyczyną rozwoju próchnicy zębów. Obok choroby niedokrwiennej serca, nowotworów, cukrzycy typu 2 czy alergii są to współczesne poważne choroby cywilizacyjne, silnie uwarunkowane stylem życia, czynnikami systemowymi i środowiskowymi. Należy zatem podjąć szeroko zakrojoną akcję edukacyjną skierowaną przede wszystkim do rodziców w celu poprawy tego stanu rzeczy.
