Zobacz Skarby Muzeum
ZE WZGÓRZA ŚW. WAWRZYŃCA
28 sierpnia w salach Muzeum przy ul. Krzywe Koło 1 została otwarta wystawa archeologiczna poświęcona tajemniczym odkryciom w okolicach Łomży
Tradycja kościelna lokuje na Wzgórzu św. Wawrzyńca w Starej Łomży najstarszą świątynię północno-wschodniego Mazowsza. Jej fundatorem i budowniczym miał być św. Bruno z Kwerfurtu. Czy rzeczywiście w legendzie tkwi prawda? Odpowiedź miały przynieść archeologiczne badania wykopaliskowe podjęte w ograniczonym zakresie w latach osiemdziesiątych. Nie natrafiono na wczesnośredniowieczną świątynię, ale na ślady osadnictwa z XI-XII w. i wielowarstwowe cmentarzysko użytkowane od średniowiecza po wiek XVIII oraz fundamenty kościoła z XV w. Ponownie podjęte badania, na szeroką skalę, w 2000 i 2003 r. zdają się potwierdzać istnienie na Wzgórzu świątyni romańskiej. Jej ślady w postaci fundamentów z kamieni łączonych gliną wskazują na budowlę wzniesioną na rzucie koła. Antoni Smoliński, kierownik ekspedycji, dopatruje się istnienia również kolejnego obiektu sakralnego, z wieku XIII. Przy nim założono cmentarz grzebalny.
W trakcie badań nie tylko odsłonięto fundamenty rotundy i ostatniego, trzeciego, gotyckiego kościoła ale pozyskano bardzo liczne zabytki ruchome, część z nich można oglądać na łomżyńskiej wystawie. Są to przedmioty związane bezpośrednio z wyposażeniem zmarłych: obrączki, szklane paciorki, sprzączki, guziki i dewocjonalia: rogowe paciorki różańców, medalik, metalowe krzyżyki, z których na szczególną uwagę zasługuje krzyżyk św. Benedykta, patrona dobrej śmierci. Zakodowana jest na nim żarliwa modlitwa o odwrócenie zarazy i złego powietrza od osoby modlącej się i jej miejsca zamieszkania. Do unikalnych znalezisk należą szczątki jedwabnej szaty przetykanej złotą nicią. Najliczniejszą grupę stanowią monety. W ciągu dwóch sezonów badawczych znaleziono ich prawie 600. Są to przede wszystkim monety drobne, o najniższych w swej epoce nominałach, a więc denary i szelągi polskie i obce: krzyżackie, szwedzkie. Rozpiętość chronologiczna: XIV/XV w. po wiek XIX.
Ekspozycja przenosi nas w przeszłość. Warto nachylając się nad gablotą zadumać się nad dawnymi czasy, tym bardziej, że dotyczą naszych przodków.
Jolanta Deptuła - kustosz
W trakcie badań nie tylko odsłonięto fundamenty rotundy i ostatniego, trzeciego, gotyckiego kościoła ale pozyskano bardzo liczne zabytki ruchome, część z nich można oglądać na łomżyńskiej wystawie. Są to przedmioty związane bezpośrednio z wyposażeniem zmarłych: obrączki, szklane paciorki, sprzączki, guziki i dewocjonalia: rogowe paciorki różańców, medalik, metalowe krzyżyki, z których na szczególną uwagę zasługuje krzyżyk św. Benedykta, patrona dobrej śmierci. Zakodowana jest na nim żarliwa modlitwa o odwrócenie zarazy i złego powietrza od osoby modlącej się i jej miejsca zamieszkania. Do unikalnych znalezisk należą szczątki jedwabnej szaty przetykanej złotą nicią. Najliczniejszą grupę stanowią monety. W ciągu dwóch sezonów badawczych znaleziono ich prawie 600. Są to przede wszystkim monety drobne, o najniższych w swej epoce nominałach, a więc denary i szelągi polskie i obce: krzyżackie, szwedzkie. Rozpiętość chronologiczna: XIV/XV w. po wiek XIX.
Ekspozycja przenosi nas w przeszłość. Warto nachylając się nad gablotą zadumać się nad dawnymi czasy, tym bardziej, że dotyczą naszych przodków.
Jolanta Deptuła - kustosz
