Subiektywny obiektyw kulturalny Łomża 2011
Podsumowanie roku w łomżyńskiej kulturze sprawia przyjemność: wracamy pamięcią, sercem i duszą do wydarzeń typu „naj” oraz do ich twórców i wykonawców. Największym wydarzeniem była Doda i jej koncert na VIII Gościńcu Łomżyńskim, który zgromadził na Muszli ok. 15 tysięcy widzów. Najciekawsze artystycznie przedsięwzięcie to spektakl „Ślepcy” podczas XXIV Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Walizka na Starym Rynku. Natomiast największe nadzieje budzi otwarcie po pięciu latach od przeprowadzki i remontu sal wystawowych Muzeum Północno-Mazowieckiego przy ul. Dwornej w Łomży.
Wojciech Chamryk pisał w lipcu: „Takiego show Łomża dawno nie widziała. Można różnie oceniać często kontrowersyjne, nastawione tylko na rozgłos poczynania Dody, ale nie sposób odmówić jej konsekwencji, talentu i umiejętności wokalnych. Koncert „Siedem pokus głównych” dobitnie pokazał wszelkim niedowiarkom, że skandale to tylko otoczka – prawdziwym żywiołem i przeznaczeniem wokalistki jest scena”.
Kiedy miesiąc wcześniej na Starym Rynku wystąpił po raz pierwszy w Łomży jeden z najlepszych teatrów ulicznych w Polsce KTO z Krakowa, widzów było może około tysiąca. Scenariusz Jerzy Zoń oparł na powieści „Miasto ślepców” Jose Saramago, laureata Nagrody Nobla. Pełne ekspresji sceny gwałtu oraz miłosnego oddania oszalałych z powodu ślepoty ludzi wstrząsały. Monumentalne konstrukcje z metalowych łóżek szpitalnych gruchotały się w rytm drapieżnej muzyki...
Muzeum z ponad stu tysiącami eksponatów wreszcie ma własną, odnowioną i wyremontowaną gruntownie siedzibę. Oprócz katalogowania i porządkowania zbiorów w stuletnim gmachu przy Dwornej, zabrało się do prezentacji najpierw „papierowych cudeniek” jak karty i pocztówki, a potem ludowej biżuterii z bursztynu oraz z niego wykonanych obrazów.
Na koniec roku stało się miejscem, gdzie - jak pisałem - „czwórkę artystów nagrodził za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury prezydent Łomży Mieczysław Czerniawski. Prestiżową nagrodę otrzymali: wokalistka i twórczyni Studia Wokalnego eMDeK Magda Sinoff, fotograf i fotoreporter 4lomza.pl Marek Maliszewski, kompozytor Teatru Lalki i Aktora i kontrabasista Bogdan Szczepański oraz Waldemar Borusiewicz, trębacz i dyrygent Łomżyńskiej Orkiestry Dętej”.
Marek Maliszewski to 40-letni fotoreporter 4lomza.pl, który w kwietniu zadebiutował wystawą „W połowie drogi...” Zdjęcia ukazują uchodźców: Czeczenów, których często łączy jedynie to, że wojna zmusiła ich do opuszczenia ojczyzny i zamieszkania w Łomży. W październiku część ekspozycji trafiła na międzynarodowy festiwal CinEast do Luksemburga, gdzie pod hasłem „Na marginesie społeczeństwa” przedstawili swoje prace tak znakomici fotograficy jak: Damian Chrobak, Arek Gola, Adam Lach, Rajmund Rajchel, Jindřich Štreit, Tamas Zador i Matúš Zajac.
- Z pewnością jest to książka-wydarzenie, pierwsza i jedyna publikacja, prezentująca dokonania polskich lekarzy weterynarii – stwierdziła słusznie prof. Teresa Zaniewska z SGGW w Warszawie, redaktorka antologii poezji 21 autorów z całej Polski „Witraż z Chironem w tle”, wydanej przez Krajową i Warszawską Izbę Lekarsko-Weterynaryjną. Spotkanie twórców i czytelników zorganizowała w Łomży „Weta”. Krótko: mądrzy ludzie, znakomity pomysł i świetna realizacja.
Zwróciła uwagę tysięcy łomzyniaków wystawa rzeźb prof. Czesława Dźwigaja z krakowskiej ASP, poświęconych pontyfikatowi Jana Pawła II. „Via Sancta” cichych sylwetek z brązu błogosławionego papieża stanęła w czerwcu na dziedzińcu Katedry i szybko na kilka miesięcy stała się celem wycieczek szkolnych i zainteresowania turystów.
Pisaliśmy, że Filharmonia Kameralna im. Witolda Lutosławskiego wydała czwartą w ponad 30-letniej historii orkiestry płytę. Trafiło na nią „Requiem” Johna Ruttera, wybitnego kompozytora brytyjskiego. To druga, koncertowa rejestracja utworu w dziejach polskiej fonografii.
W Restauracji Retro porywająco grali w minionych latach Ray Wilson z Genesis, saksofonista Adam Pierończyk i jego trio, Sebastian Riedel z Crie, Gaba Kulka czy Czesław Mozil, lecz w listopadzie wydarzeniem stał się rewelacyjny koncert muzyków zespołu Klezmafour. Prawdę pisaliśmy, że „łomżyńskie Retro to nie tylko restauracja i pensjonat, ale także jedno z nielicznych w mieście miejsc, gdzie odbywają się znakomite koncerty”.
Na miano wydarzenia zasługuje też Novum Jazz Festival, organizowany przez niezmordowanego propagatora muzyki synkopowanej Mirosława Dziewę i Zakład Usług Informatycznych Novum. Uraczyli nas występem pianisty Sebastiana Zawadzkiego z Torunia, który zdobył Grand Prix IV Przeglądu Młodych Wykonawców Muzyki Jazzowej. Łomża przez trzy dni żyła jazzem – koncertami i jam sessions w Restauracji Retro, zaś na koniec w auli II LO w świat kompozycji Petera Gabriela z płyty „Secretly” w jazzowych aranżacjach zabrała Krystyna Stańko ze swym Quintetem. Dwaj muzycy tegoż składu: Piotr Lemańczyk – kontrabas i Cezary Konrad – perkusja zagrali z główną gwiazdą NJF – pianistą Dave’m Kikoskim.
Inne gwiazdy estrady również chętnie bywały w Łomży: Halina Kunicka, Mietek Szcześniak, Jerzy Kryszak i Maciej Damięcki z orkiestrą FKWL. Każda miała liczną i wierną od lat publiczność.
Wystawę obrazów Eugeniusza Brożka, jednego z najwybitniejszych europejskich malarzy – prymitywistów, otwarto w Galerii Sztuki Współczesnej. Kipiące życiem, urzekające kolorami i dbałością o detale łączą naturalizm malarstwa naiwnego z nieograniczoną fantazją autora.
I na koniec subiektywnego podsumowania roku 2011 w kulturze podamy, że wybitny historyk prof. dr hab. Janusz Tazbir otrzymał Nagrodę i Medal Zygmunta Glogera „za ogromny dorobek w badaniu i upowszechnianiu historii kultury Polski na tle dziejów Europy”. Nagrody Glogera przyznano już po raz 22 w historii świętującego 30-lecie Stowarzyszenia Stopka.
Mirosław R. Derewońko
