Po co nam Kościół? - refleksje księży i świeckich - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

Na sympozjum przybyli: naukowcy, katecheci, osoby życia konsekrowanego, działacze organizacji katolickich, kapłani, klerycy. Na znak, że spotkali się w Imię Boże, zmówili modlitwę „Ojcze nasz, któryś jest w niebie” w podziemnej auli Seminarium przy pl. Jana Pawła II, który gościł w czerwcu 1991 r. i został w 2005 r. patronem WSD. - Nadzieja, która zawieść nie może, ożywia nasze dusze, napełniając je radością - powiedział ksiądz dr Robert Bączek, rektor WSD. 100-lecie Diecezji jest w Roku Świętym 2025. Świętowanie zacznie za dwa tygodnie w sobotę, 25. października, o godz. 10. msza w Katedrze pod przewodnictwem nuncjusza apostolskiego abp. Antonio Guido Filipazziego. To skłoniło bp. Janusza Stepnowskiego do inicjatywy sympozjum naukowego, które przygotowało WSD. Referaty głosili 4-rej kapłani Kościoła Łomżyńskiego, dzielący się wiedzą i przemyśleniami.

«Dziś spełniły się te słowa Pisma, któreście słyszeli»

Ksiądz egzegeta Biblii dr Zbigniew Skuza omawiał rok szabatowy (co 7 lat) i jubileuszowy (co 50 lat), tak jak ukazują je fragmenty Księgi Kapłańskiej 25, 12, opowiadające o monologu Pana Boga z Mojżeszem. Są to tematy bardzo szczegółowe, m.in., dotyczące sprzedaży i uprawiania ziemi oraz handlu ludźmi niewolnikami, zarówno Żydami, jak i innych nacji. Pan Bóg precyzyjnie wylicza, jak postąpić np. ze sprzedażą ziemi - nigdy na zawsze, bo należy do Pana; jak z domami w miastach, co są otoczone murami, a jak na wsiach bez murów. Gdyby nie świadomość, że to Stary Testament, to można by czytać wymogi jak kodeks prawa handlowego w formie listu do umoralnianego adresata.

Prelegent skupił się na tym, aby w erudycyjnej filologicznie formie (czytając po hebrajsku wyrazy, które nie są pisane powszechną w Polsce, Europie czy Amerykach czcionką łacińską, tylko pismem kwadratowym, czytanym od prawej strony do lewej) uzmysłowić słuchającym, że w tekstach Biblii po hebrajsku i w tłumaczeniu na grecki słowo „jubileusz” to nie tylko trąbienie w róg, ale: wolność, wyzwolenie (przywrócenie wolności ludziom i własności). Przemyślenia zestawił z Księgą Izajasza 61, 1 – 2, gdzie prorok wieszczy: „Duch Pana Boga nade mną, bo Pan mnie namaścił. Posłał mnie, by głosić dobrą nowinę ubogim, by opatrywać rany serc złamanych, by zapowiadać wyzwolenie jeńcom i więźniom swobodę; by obwieszczać rok łaski Pańskiej, i dzień pomsty naszego Boga”. Na to dr Skuza nałożył scenę Ewangelii Łukasza 4, 16 – 22, gdy Jezus nauczał w synagodze i tam sam  odczytał powyższy fragment z Izajasza z «Dziś spełniły się te słowa Pisma, któreście słyszeli». Jego dalsze komentarze spowodowały, że Żydzi wyrzucili go z Nazaretu i o mało nie strącili z góry. Tym samym, można by rozumieć to zestawienie, że Jezus przychodzi jako osobowy jubileusz – rok łaski.

Przypomniane refleksje Kardynała Josepha Ratzingera

W referacie „Po co kościół?” ks. dr hab. Przemysław Artemiuk wygłosił refleksje eklezjologiczne, przywołując tezy Josepha Ratzingera. Oto niektóre. 1. Kościół istnieje, abyśmy widzieli Boga (nie jest celem samym w sobie; to droga do Boga). 2. Kościół nie jest tylko ludzkim przedsiębiorstwem, bo jego istnienie zapoczątkował Chrystus – Bóg. 3. Tylko wiara Kościoła zbawia człowieka (a nie „autosoteriologia”, samemu zbawić się nie można). 4. Po chrześcijańsku „w pojedynkę” nie można wierzyć (wiara jest kościelna albo jej nie ma; łączność z Chrystusem w Kościele to upoważnienie do wiary). 5. Posłuszeństwo wobec woli Boga i form, którymi w historii Bóg zechciał się posłużyć (podporządkowanie się autorytetom, ludziom, którzy od Chrystusa otrzymali władzę do udzielania sakramentów). 6. Kościół jak Chrystus jest „smugą światła w historii świata” (od XVI w. do XXI w. czynione są próby wyrugowania Kościoła z przestrzeni publicznej). Esej „Jezus ośmieszony” to akt swoistej wiary filozoficznej Leszka Kołakowskiego (niewierzącego...?), że postać Jezusa, proroka i reformatora tradycji żydowskiej, nie może być usunięta z kultury europejskiej - bo bez niego zginie.

Od wzlotów ducha wiernych do dziejów Diecezji

Przerwa kawowa była okazją do wymiany poglądów między uczestnikami. Stwierdzenie, że „wiara nie jest możliwa w pojedynkę”, zastanawiało matematyka Dariusza Surowika, który uważa wiarę za akt osobistego, wewnętrznego, duchowego oddania się Bogu. Klerykowi Pawłowi Skorowskiemu wydawało się natomiast naturalne, że wiarę pełniej przeżywa się we wspólnocie, dzieląc się swoim szczęściem, mądrością, pięknem i dobrem... Obaj rozmówcy uznali, że nauka i wiara nie muszą się wykluczać, a raczej są – używając porównania Jana Pawła II – jak dwa skrzydła, na których unoszą się umysł, serce, dusza człowieka w dążeniu do poznania samego siebie, natury świata i stworzenia.         

Genezę i kilkukrotną reorganizację diecezji łomżyńskiej (np. z racji zmiany granic Polski) od 1925 do 2025 r. przedstawił ksiądz dr hab. Józef Łupiński. Przegląd zdarzeń oparł na chronologii sukcesji biskupów: Romuald Jałbrzykowski (1925 – 1926); Stanisław Kostka Łukomski (1926 – 1948; 1944 - uratował Katedrę przed wysadzeniem przez Niemców; zginął w wypadku samochodowym, może spowodowanym przez SB); Czesław Falkowski (1949 – 1969; dzięki niemu i Soborowi Vaticanum II od 1963 r. patronem Diecezji jest święty Brunon z Kwerfurtu); Mikołaj Sasinowski (1970 – 1982; major, kapelan polskich sił we Francji i Wielkiej Brytanii; orędownik „Solidarności”); Juliusz Paetz (1983 – 1996; wielki budowniczy świątyń, m.in., Miłosierdzia Bożego i Seminarium; wizyta 4. i 5. czerwca 1991 Jana Pawła II); Stanisław Stefanek (1996 – 2011; Kościół Domowy, Studium Życia Rodzinnego, Muzeum Diecezjalne, remont  Katedry z proboszczem ks. Marianem Mieczkowskim); Janusz Stepnowski (600-lecie praw miejskich Łomży w 2018 r.; 100-lecie Diecezji Łomżyńskiej, peregrynacja kopii obrazu Matki Boskiej Łomżyńskiej w parafiach). Ks. Łupiński przybliżył ofiary totalitaryzmu stalinowskiego i hitlerowskiego, aresztowania, zesłania, obozy i łagry dla księży DŁ. 

Na granicy przeszłości, teraźniejszości i przyszłości balansował ks. dr Dariusz Tułowiecki z WSD i UKSW. Zaraz na wstępie powiedział, że wybrał postacie i wydarzenia życia diecezji subiektywnie, ale z myślą, że mogą to być wyznaczniki potencjalnych kierunków strategii duszpasterskich. Wśród przywołanych postaci, opisanych ze swadą i humorem, znaleźli się, np., wykładowcy Seminarium: historyk ks. Witold Jemielity i filozof  Józef Marceli Dołęga. Prelegent z uznaniem ocenił wysiłki w parafiach, żeby opisać ich dzieje i działalność, zachować zdjęcia, przekazać następnym pokoleniom w formii publikacji. Ubolewał jako socjolog, że od 2003 r. stały się nieaktualne badania religijności wiernych Diecezji Łomżyńskiej. O problemach Kościoła współczesnego wypowiedział się ogólnie, zdawkowo: że należy określić problem, postawić cele, poznać zasoby ludzkie i materialne, wskazać rozwiązania: właściwe i możliwe, nie zawsze tożsame. Postać św. Brunona zachęca do przemyśleń osobistych, np. ile w osobie ochrzczonej jest chrześcijanina, a ile poganina. Prelegent z podziwem mówił o papieżu Janie Pawle II i Prymasie Tysiąclecia Stefanie Wyszyńskim. Sceptycznie odniósł się do metody kartek (na Wielki Post, chrzest dziecka), podpisywanych po spowiedzi przez księdza, jako świadczących o podejściu do konfesjonału, a nie o jakości uczciwej spowiedzi, np. rodziców. Wśród poglądów ks. Tułowieckiego był i taki, że księży powinno charakteryzować zainteresowanie sprawami ludzi, szacunek dla wiernych, empatia, życzliwość... 4-ech prelekcji wysłuchał bp Janusz Stepnowski i ucieszył się, że w 183 parafiach Diecezji Łomżyńskiej księża pełnią posługę, gdyż we Włoszech biskupi mają problem, jak prowadzić parafię bez księży. Z okazji 100-lecia peregrynację kopii obrazu Matki Bożej Pięknej Miłości zakończy w piątek, 24. X, o godzinie 18. w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego msza, po której w procesji cudowny wizerunek będzie poniesiony do Katedry. 

Mirosław R. Derewońko

tel. red. 696 145 146