Wyjątkowe wydawnictwo o gehennie wywózek
- Poprosiliśmy IPN o dodruk, bo te 200 egzemplarzy, które mieliśmy podczas promocji publikacji ,,Zesłani na Sybir. Deportacje mieszkańców Gminy Jedwabne i okolic na Syberię w latach 1940-1941", prawie wszystkie się rozeszło – mówi Adam Niebrzydowski, burmistrz Jedwabnego.
We środę 13. kwietnia, w Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, w Jedwabnem odbyła się promocja publikacji ,,Zesłani na Sybir. Deportacje mieszkańców Gminy Jedwabne i okolic na Syberię w latach 1940-1941", autorstwa Patrycji Sanejko i Magdaleny Dzienis-Todorczuk z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Białymstoku.
Początek prac nad wydawnictwem Adam Niebrzydowskiego burmistrz Jedwabnego łączy ze spotkaniem z Piotrem Kardelą, dyrektorem Oddziału IPN w Białymstoku. Wówczas, dwa lata temu, panowie poruszali kwestię wywózek na sybir z tereny gminy Jedwabne, ich weryfikację i wogóle kwiestie zbadania tego tematu. W ten sposób doszło do rozpoczęcia prac badawczych. W pierwszym etapie, jak przekazuje znany z zamiłowania do historii burmistrz, on sam i pracownicy Urzędu Miejskiego jeździli po wioskach i zbierali informacje o wywiezionych. Pytali kogo wywieziono, a kto powrócił. Zebrany materiał trafił do pracowników IPN-u, którzy w oparciu o swoją bazę weryfikowali zebrane informacje. Przedstawiciele IPN-u także jeździli po terenie zbierając dane i spisując wspomnienia. Badania przyniosły wiele ważnych i interesujących informacji czy świadectw. Burmistrz Niebrzydowski przyznał, że wcześniej sądził, że z terenu Gminy Jedwabne wywieziono około 500 osób, to po badaniach okazuje się, że wywózka dotknęła około 600 mieszkańców okolic Jedwabnego.
13. kwietnia 2022 roku w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Jedwabnem odbyła się promocja publikacji, która zawiera trzydzieści wspomnień mieszkańców Jedwabnego i okolic. Są to fragmenty protokołów przesłuchań świadków zebranych w ramach śledztwa w sprawie zesłań, prowadzonych przez prokuratorów Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Publikacja zawiera również wiele fotografii i dokumentów pochodzących z prywatnych archiwów rodzin Sybiraków.
Promocję wydawnictwa uświetnił recital muzyczny Andrzeja i Jana Kołakowskich. Wcześniej w kościele parafialnym odprawiona została msza święta, a pod pomnikiem Sybiraków znajdującym się na środku parku, w centralnym punkcie miasta, przybyłe delegacje złożyły wiązanki kwiatów i zapaliły znicze.
Burmistrz Jedwabnego Adam Niebrzydowski przekazuje, że już poprosił o dodruk wydawnictwa, i jak tylko to się stanie, zainteresowani będą mogli otrzymać egzemplarz bezpłatnie w Urzędzie Gminy.
Fot. Gmina Jedwabne
