Radni Łomży chcą oddać Skansen Województwu Podlaskiemu
22 radnych Łomży potwierdziło uchwałą, że zgadza się na podział miejskiego Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży, którego częścią jest od lat Skansen Kurpiowski imienia Adama Chętnika w Nowogrodzie. Oddanie Skansenu oznacza powstanie nowej, samorządowej instytucji kultury pod dotychczasową nazwą, jednak zarządzaną i finansowaną przez Urząd Marszałkowski. Podział może nastąpić po 3 miesiącach od podania uchwały do publicznej wiadomości, najwcześniej w przyszłym roku. Prezydent Łomży Mariusz Chrzanowski i radni liczą stąd na oszczędności w budżecie Miasta.
Piątka radnych Komisji Edukacji i Kultury, z Edytą Śledziewską na czele, przyjęła zgodnie zamiar rozdziału Muzeum od Skansenu przed tygodniem, a na sesji 29. września jednogłośnie zagłosowali także radni. Nie podjęli dyskusji, bo sprawę znali od kwietnia 2021, albo dużo wcześniej. Prezydent Chrzanowski podpisał wiosną list intencyjny z marszałkiem Arturem Kosickim i wicemarszałkiem Markiem Olbrysiem, aby wspólnie przekształcić Skansen w Nowogrodzie. Przepiękna placówka na skarpie nad Narwią z drewnianymi chatami kurpiowskimi podlega pod Muzeum, które prowadzone jest przez Miasto Łomża. Kosztuje to rocznie przynajmniej 800 tysięcy złotych. Przekształcenie z miejskiej w wojewódzką instytucję kultury, której organizatorem byłoby Województwo Podlaskie, pozwoliłoby wzmocnić finanse Skansenu. W lutym wicemarszałek Olbryś mówił o 1,5 do 2 mln zł.
"Wiodąca wizytówka województwa podlaskiego"
W uzasadnieniu uchwały zastępca prezydenta przypomniał, że zawdzięczamy Muzeum "Adamowi Chętnikowi, niestrudzonemu regionaliście, znawcy bursztynu i twórcy Skansenu Kurpiowskiego w Nowogrodzie". Pierwszy obiekt na placu kupionym przez założyciela stanął w 1923 r. Skansen jest jednym z dwóch najstarszych w Polsce. Podczas walk w 1939 zniszczeniu uległy obiekty placówki, a dzięki staraniom Chętnika skansen odrodził się w 1958 r. Plenerowe muzeum usytuowane jest na terenie dawnego zamku. W zbiorach wyróżnia się: 21 zabytkowych budynków z Puszczy Zielonej, młyn wodny, studnie, bramy, kapliczki, wiatrak gospodarczy i kierat. Ze skarpy rozciąga się piękna panorama na rzekę i lasy. Według wiceprezydenta Andrzeja Stypułkowskiego, Skansen "jako nowa instytucji kultury Województwa Podlaskiego z własnym, wyodrębnionym budżetem oraz większym niż obecnie finansowaniem stanie się wiodącym punktem na polskiej mapie turystyki kulturowej i krajoznawczej oraz wiodącą wizytówką województwa podlaskiego". Według niego, zmiana organu prowadzącego i finansowania pomoże: zwiększyć ekspozycję muzealiów, rozwinąć zaplecze techniczne i kadrowe, podjąć prace adaptacyjne. Wzmocni to pozycję instytucji i "budowę świadomości odwiedzających, polegającą na rozpoznaniu specyfiki kurpiowszczyzny oraz jej cech charakterystycznych, nie tylko w aspekcie lokalnym i regionalnym, ale także ogólnopolskim".
Samorządowa gra o pieniądze unijne
Wiceprezydent Stypułkowski napisał w uzasadnieniu do uchwały dla radnych Łomży, że powstanie nowej instytucji kultury zwiększy możliwości pozyskiwania zewnętrznych środków finansowych na rozbudowę i rozwój Skansenu z programów unijnych dla obszarów wiejskich i małych miast, "co do tej pory było niemożliwe ze względu na brak dokumentacji architektoniczno-budowlanych oraz środków finansowych na jej przygotowanie". Według wiceprezydenta, odłączenie Skansenu od Muzeum pozwoli na sprawne zarządzanie, "z uwzględnieniem specyfiki funkcjonowania instytucji typu skansenowskiego" w zakresie menedżerskim, jak i administracyjno–księgowym, bo aktualnie każda sprawa Skansenu prowadzona jest w siedzibie Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży.
Prezydent chce oddać Skansen województwu
Urząd Marszałkowski chce przejąć Skansen po raz trzeci. Próby czyniono w 2006 r. - za marszałka Dariusza Piontkowskiego i prezydenta Jerzego Brzezińskiego; w 2012 r. - za marszałka Jarosława Dworzańskiego i prezydenta Mieczysława Czerniawskiego; od 2019 r. - za marszałka Artura Kosickiego i prezydenta Mariusza Chrzanowskiego. Skansen Kurpiowski w Nowogrodzie w 2018 r. kosztował Miasto Łomża 834 tysiące zł; 14 etatów, na płace wydatkowano ok. 600 tys. zł.
Oprócz zgody radnych Łomży, potrzeba decyzji o przejęciu radnych Sejmiku Województwa Podlaskiego.
Mirosław R. Derewońko
Skansen w Nowogrodzie województwu w 2021 r.?
Skansen w Nowogrodzie znajdzie zamożniejszego właściciela?
