Zmarła Halina Witkowska (+ 97), współzałożycielka „Maryny”
„Smosarska” - tak z podziwem o Halinie Witkowskiej (+ 97), współzałożycielce Zespołu Maryna w Łomży, mówili ludzie, którzy poznali Ją w życiu i z występów na scenie: niebieskooka, jasnowłosa, drobna i delikatna, o pięknym głosie jak gwiazda filmu międzywojennego. Młodość miała niełatwą: tuż po wybuchu wojny 17-letnią Halinę wywieźli Rosjanie w głąb Rosji do katorżniczej pracy w kopalni węgla w Czelabińsku, a gdy wróciła po wielu perypetiach do Polski, Niemcy wywieźli ją do służby u bauera w Reichu. Łomżyniacy zapamiętają Ją jako uśmiechniętą i pogodną współzałożycielkę z mężem Henrykiem Witkowskim Zespołu Seniorów Maryna, w którym pracowała społecznie 36 lat.
- Mama skończyła działalność w Klubie Seniora MOPS w 2006 r., czyli mając 84 lata... – opowiada najstarsza córka Danuta Waśko, dzięki której od trzech lat Zespół Seniorów Maryna znowu pojawia się na uroczystościach patriotycznych i religijnych, spotkaniach rocznicowych i wigilijnych. I tak jak przed blisko pół wieku, odmłodzona Maryna ma ponad 20 śpiewających dziarsko pań i panów. I wówczas, i dzisiaj mają w repertuarze pieśni żołnierskie, ludowe, biesiadne i popularne. - „Marynę” tworzyli i tworzą amatorzy, których połączyła miłość do muzyki, śpiewu, tańca. Szczególne miejsce zajmował folklor kurpiowski, a nazwa wzięła się od basetli kurpiowskiej, podobnej do wiolonczeli.
Mzyki mogła słuchać w domu, kinie i kościele
Halina Witkowska z d. Gradowska urodziła się 23. grudnia 1922 r. w Łomży. Rocznikowo należy więc do Pokolenia Kolumbów – młodzieży, której na starcie w dorosłość stanęła II wojna światowa. Rodzice Halinki przed odzyskaniem Niepodległości w 1918 r. mieszkali w Mężeninie – jak zapisał to Marian Mieszkowski w „Zeszytach Łomżyńskich nr 3 / 15 / 2002. - Tata Stefan był muzykantem wiejskim, grał na harmonii pedałówce na weselach – wspomina wnuczka. A Halinka odziedziczyła zdolności muzyczne i wokalne po swym ojcu: śpiewała i przygrywała sobie na mandolinie i gitarze.
Prawdziwej muzyki mogła słuchać w którymś z łomżyńskich kin, w kościele, z patefonu czy radia. Jest bardzo prawdopodobne, że poznała również utwory, jakie grała podczas przemarszów i parad orkiestra dęta 33. Pułku Piechoty, w którym służył przyszły małżonek Henryk Wicik – bo nazwisko na Witkowski zmieniał ze względów konspiracyjnych, co potem uratowało go przed aresztowaniem przez UB i ocaliło mu życie... Na odwrocie zdjęcia ślubnego Haliny i Henryka czytamy adnotację o okolicznościach ich związku: „29 maja 1945 Łomża ślub” i „1 maja 1945 poznali się na zabawie w Łomży. Henryk grał z zespołem w Kinie Miraż” i dopisek, że to obecnie PKO przy pl. Kościuszki.
Córka Państwa Witkowskich uzupełnia o przekazy rodzinne tę informację, że ślub rodziców odbył się w Katedrze, i przypomina, że w roku wybuchu wojny tata miał 23 lata. Z jego nazwiskiem łączy się niezwykle symptomatyczny i symboliczny epizod wojenny: podczas bitwy pod Andrzejewem i Łętownicą, gdy oddziały 33 Pułku Piechoty z Łomży zostały rozbite i zmuszone do rozformowania, padł rozkaz zatopienia w bagnach broni i sprzętu wojskowego. Zakochany w muzyce i przywiązany do historii i tradycji Henryk Wicik – Witkowski ukrył jednak akordeon w stogu siana. Podarowany 33. Pułkowi w 1934 roku przez Marszałka Józefa Piłsudskiego ozdabiany instrument z miechem i klawiszami przetrwał, pomagając nieraz zarobić na życie dzielnemu muzykowi, i trafił do muzeum.
Odchodzi Zasłużony Działacz Kultury i PKPS
Tradycja rodzinna przechowała wspomnienie, że w wojnę Halinka pod pseudonimem „Smosarska” przenosiła meldunki od partyzantów przez bród na Narwi w okolicy Czarnocina. Henryk także był związany z podziemiem, być może, od czasu okupacji niemieckiej w czerwcu 1941, odkąd grał na zabawach i w futerale przenosił zakazane przedmioty. Został aresztowany i wsadzony do więzienia.
W listopadzie 1945 zostali ostrzeżeni przed mającym nastąpić aresztowaniem UB, dlatego uciekli o 4. rano pociągiem do Warszawy, stamtąd do Malborka – córce nadali imię bohaterki „Krzyżaków”. 15 lat przenosili się: później do Miłkowa koło Karpacza, gdzie Halina śpiewała w zespole zakładów lniarskich; do Sulejówka, gdzie pracowała w przedszkolu, i Rabki, gdzie była kierowniczką sklepu spożywczego. W połowie lat 60. zaczęli budować dom na Łomżycy i przenieśli się do Łomży pod koniec lat 60. Halina Witkowska pracowała wówczas w sklepie odzieżowym w halach biskupich. I wtedy postanowiła zdać maturę w LO, w czym przeszkodziła jej wojna, wychowanie dzieci i praca. Okazała się w ok. połowie lat 70. znakomitą maturzystka Liceum Zaocznego przy ul. Bernatowicza.
Jednak to Zespół „Maryna” był Jej oczkiem w głowie, i wtedy, gdy w strojach kurpiowskich zjawili się na Złotych Godach w 1995 r., i gdy prowadziła „Marynę” po śmierci Henryka w 2001 do 2006 r. Mieli w repertuarze, m.in. Wesele, Miodobranie, Wycinanki Kurpiowskie oraz programy o tematyce strażackiej, kolędniczej, a nawet „Balladę o łomżyńskim wietrze”, kompozycji całkowicie własnej. Wśród odznaczeń i wyróżnień są: Odznaka Zasłużony Działacz Kultury i Srebrna Odznaka PKPS.
Wystawienie ciała Ś.P. Haliny Witkowskiej odbędzie się w kaplicy pogrzebowej przy kościele św. Brunona w Łomży w niedzielę, 15. grudnia, od godziny 14. do 16. oraz w poniedziałek od godz. 11. Wyprowadzenie na mszę św. żałobną o godz. 13., a pogrzeb na cmentarzu przy ul. Przykoszarowej.
Mirosław R. Derewońko
