Sytuacja na rynku kredytowym w oparciu o raport NBP
Niezależnie od panującej koniunktury gospodarczej do instytucji finansowych wpływają codziennie dziesiątki wniosków do rozpatrzenia o przyznanie kredytu. Choć zainteresowanie jest bardzo duże, to tylko nielicznym udaje się otrzymać ofertę która będzie ich w 100% satysfakcjonować.
Instytucje finansowe chcą mieć jak największą pewność, że zaciągnięte zobowiązanie będzie spłacane regularnie, stąd rosnące wymagania wobec osób wnioskujących o kredyt. Ponadto kredytobiorca nie tylko poprzez podpisanie umowy zobowiązuje się do zwrotu ustalonej kwoty, ale też musi ponieść koszty związane odsetkami i bardzo często również opłacić różne formy ubezpieczenia dołączone do kredytu oraz inne mniej lub bardziej eksponowane opłaty. Sektor kredytowy rozwija się w sposób dynamiczny i jest bardzo wrażliwy na zachodzące w gospodarce zmiany. Warto wiedzieć jaka polityka kredytowa była stosowana przez instytucje finansowe pod koniec 2017 roku, aby móc lepiej zrozumieć i przewidzieć co w tym sektorze wydarzy się w 2018 roku. Poniższe wnioski są oparte na ankiecie przeprowadzonej przez Narodowy Bank Polski w 27 bankach, które mają łączny udział należności w 89% w portfelach konsumentów.
Ostatni kwartał 2017 roku przyniósł niewielkie zaostrzenie pewnych kryteriów w udzielaniu kredytów przedsiębiorcom. Przede wszystkim, zostały zwiększone oczekiwania względem zabezpieczeń (około -12% netto) oraz koszty związane z pozaodsetkową obsługą kredytu (około -4% netto). Na tym tle wyróżniały się banki, które zmniejszyły marżę kredytową o 3% netto. Podniesienie kosztów było uzasadniane zwiększeniem ryzyka z udzielaniem kredytów długoterminowych pod inwestycje. Dotyczyło to przede wszystkim budownictwa, gdzie realizacja projektu bywa rozłożona na lata i możliwość uzyskania satysfakcjonujących dochodów jest mocno przesunięta w czasie. W odpowiedziach poza wymienionymi w ankiecie banki również zaostrzyły wymagania wobec kredytobiorców ze względu na obniżenie maksymalnego poziomu czynnika "probability of default", który jest kluczowy w przewidywaniu wypłacalności klienta, bez względu na wykorzystywane narzędzia ratingowe. Banki choć wciąż mają dla klientów najatrakcyjniejszą ofertę, to muszą liczyć się z konkurencją instytucji pozabankowych, które za sprawą swoich produktów finansowych chcą pokryć bardzo chłonny rynek. Spora grupa przedsiębiorców decyduje się na pożyczki z instytucji finansowych mimo, iż muszą ponosić większe koszty i otrzymują krótszy czas spłaty. Odpływ klientów zmusza banki do nieustannej optymalizacji swoich wymagań kredytowych, aby nie zamykać się na najbardziej rokujących przedsiębiorców i generować zysk. W czwartym kwartale 2017 najbardziej zainteresowani nabyciem kredytu były małe i średnie przedsiębiorstwa, które potrzebowały funduszy na inwestycje (38% netto), przejęcia i fuzje, zwiększenie kapitału obrotowego oraz restrukturyzację długu (25% netto). Według specjalistów bankowych równie istotnym czynnikiem zwiększającym zainteresowanie kredytami, była chęć skorzystania z programów pomocowych z Unii Europejskiej.
Jeśli chodzi o pierwszy kwartał 2018 roku, to wiodące banki nie przewidują zmniejszenia zainteresowania kredytami dla przedsiębiorstw. Jednak ilość przyznawanych kredytów może ulec zmianie, gdyż planowane są kolejne obostrzenia dla wnioskujących. W najbliższym roku bardzo istotne będzie, w jakiej branży działa przedsiębiorstwo. Kolejnym istotnym czynnikiem, mającym wpływ na przyznanie kredytu będzie staż funkcjonowania na rynku, co pozwoli zwiększyć wiarygodność firmy przed bankiem.
W kwestii kredytów dla klientów indywidualnych, to wnioskodawcy w czwartym kwartale 2017 roku musieli zmierzyć się z większymi wymaganiami dla kredytów mieszkaniowych. Wynikało to z zwiększenia kosztów utrzymania gospodarstwa domowego oraz zmian, które wprowadziła nowelizacja do ustawy o rentach i emeryturach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Warto zaznaczyć, że mimo powstałych obostrzeń, banki obniżyły marżę kredytową (tu można porównać oferty kredytowe https://www.kalkulator.pl/kredyt-hipoteczny/). Zaostrzające się warunki udzielania kredytów mieszkaniowych sprawiają, że już drugi kwartał z rzędu klienci zmniejszają swoje zainteresowanie tego typu produktami finansowymi. Klienci mimo wzrostu poziomu zamożności czekają na wyraźne zmiany w ofertach kredytowych i deweloperskich. Natomiast kredytobiorcy, którzy zdecydowali się na zaciągnięcie zobowiązania, bardzo chętnie korzystali z programu "Mieszkanie dla Młodych" oraz dostępnych promocji.
Początek 2018 roku przyniesie złagodzenie warunków przyznawania kredytów mieszkaniowych, choć eksperci są zdania, iż nie przyczyni się to zwiększenia popytu. Ceny mieszkań na rynku wciąż oscylują na bardzo wysokim poziomie i nic nie zapowiada, aby miało to ulec zmianie. Choć deweloperzy przyznają, że 2017 rok nie był łatwy, ale przynajmniej charakteryzował się stabilnością i przewidywalnością. W 2018 roku ceny mieszkań z rynku pierwotnego mogą urosnąć nawet o 5%.
Koniec 2017 roku przyniósł zaostrzenia w udzielaniu kredytów konsumpcyjnych z racji na panującą sytuację gospodarczą. Na korzyść klientów zmieniono koszty pozaodsetkowe związane z obsługą kredytu o 10% netto. W dużej mierze przyczyniła się do tego spora konkurencja wśród instytucji oferujących takie rozwiązania. Reszta czynników uwzględnianych przez ankietowane banki nie uległa znacznej zmianie. Warto zaznaczyć, że w czwartym kwartale pod blisko roku pojawiające się kwestie regulacyjne, nie miały wpływu na ofertę proponowanych kredytów. Bankowcy zaznaczają, że mimo niełatwych do spełnienia warunków uzyskania kredytu konsumpcyjnego, zainteresowanie ze strony klientów nieustannie rosło. Klienci najchętniej zaciągali kredyty konsumpcyjne w celu nabycia środków stałych, które są ważnym elementem wyposażenia gospodarstwa domowego. Istotnym czynnikiem zachęcającym do skorzystania z oferty kredytowej banków stanowiła opcja nabycia produktu finansowego drogą niestacjonarną.
Ankietowane banki na początku 2018 roku nie przewidują drastycznych zmian w polityce kredytów konsumpcyjnych oraz niewielkich zmian w popycie. Dużo będzie zależało od indywidualnych potrzeb klientów. Banki jak co roku oczekują wzmożenia zainteresowania ofertą kredytów konsumpcyjnych na wiosnę oraz późną jesień.
Na bazie posiadanych statystyk i zapowiedzi, 2018 rok może być dobrym czasem na zaciągnięcie korzystnego kredytu. Klienci, którzy wykażą się dobrą zdolnością kredytową, będą mogli skorzystać z panującej dobrej koniunktury, czyli rekordowo niskiej stopy procentowej oraz relatywnie niskiej marży narzucanej przez banki.
tekst partnerski
