„Od Matejki do Witkacego” w Łomży
Wystawę obrazów najwybitniejszych polskich malarzy XIX i XX wieku otwarto w Muzeum Północno-Mazowieckim w Łomży. Dzieła Jana Matejki, Józefa Chełmońskiego, Juliusza i Wojciecha Kossaków, Juliana Fałata, Jacka Malczewskiego, Olgi Boznańskiej czy Stanisława Ignacego Witkiewicza pochodzą ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, a wystawa została przygotowana specjalnie dla łomżyńskiego muzeum – po sukcesie ubiegłorocznej ekspozycji „Malarstwo polskie przełomu XIX i XX wieku”. – Jest to wystawa na zamówienie – potwierdza jej komisarz Monika Kosteczko-Grajek. – Jest tu zazębienie z wystawą suwalską, ale idziemy krok dalej, czyli są awangardy. Na co dzień te obrazy spoczywają w magazynach, dlatego bardzo cieszymy się, kiedy możemy je pokazywać!
Prezentowana w lutym i marcu minionego roku wystawa arcydzieł polskiego malarstwa ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Suwałkach cieszyła się w Łomży ogromnym zainteresowaniem, stąd pomysł na kolejną wystawę, uwzględniającą już jednak nowe prądy w malarstwie.
– Ta wystawa została przygotowana specjalnie dla nas i jest dla nas bardzo ważna z kilku powodów – podkreśla dyrektor muzeum Jerzy Jastrzębski. – Jednym z głównych jest taki, iż jest to kontynuacja prezentacji dzieł polskiego malarstwa ze zbiorów muzeum w Suwałkach w ubiegłym roku. Tę wystawę obejrzało kilka tysięcy osób i był to dla nas sygnał, że mieszkańcy Łomży i jej okolic chcą takie wystawy oglądać!
„Od Matejki do Witkacego” to ponad 100 obrazów 80 autorów. Zaprezentowane w ujęciu chronologicznym przedstawiają najciekawsze zjawiska malarstwa polskiego od połowy XIX wieku do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku: od typowo romantycznych prac Maksymiliana Antoniego Piotrowskiego, realistycznych dzieł Jana Matejki i Józefa Chełmońskiego, aż do inspirowanych nowymi trendami w malarstwie obrazów Olgi Boznańskiej, Jacka Malczewskiego, Józefa Pankiewicza, Władysława Podkowińskiego oraz Leona Wyczółkowskiego. Przeważają tu portrety, sielskie sceny rodzajowe i ukazujące polowania oraz pejzaże i martwe natury, nie brakuje też akcentów patriotycznych.
– Nasze muzeum powstało w 1923 r. jako muzeum miejskie – mówi Monika Kosteczko-Grajek. – Zbiory malarskie były wówczas zbierane w duchu patriotyzmu, ponieważ po odzyskaniu niepodległości Bydgoszcz stała się polska. Napływający na miejsce Niemców Polacy przywozili swoje kolekcje, darowywali też swoje obrazy w ramach patriotycznej misji do muzeum, albo sprzedawali je po preferencyjnych cenach aby ją wzbogacić.
Znaczną część ekspozycji stanowią też prace twórców z okresu dwudziestolecia międzywojennego, śmiało eksperymentujących na niwie kubizmu, ekspresjonizmu, formizmu, surrealizmu czy abstrakcjonizmu: Tytusa Czyżewskiego, Meli Muter, Eugeniusza Zaka, Jana Cybisa, Hanny Rudzkiej-Cybisowej oraz Stanisława Ignacego Witkiewicza – Witkacego.
II wojna światowa nie oszczędziła bydgoskiego muzeum, które utraciło bezpowrotnie aż 1300 obrazów. Po wojnie zaczęto powiększać kolekcję współczesnego malarstwa polskich artystów, które tworzy obecnie stałą ekspozycję w muzeum. Dawne malarstwo, póki muzeum nie zyska możliwości prezentowania go na wystawie stałej, spoczywa w magazynach i od czasu do czasu prezentowane jest na takich wystawach jak ta łomżyńska, dzięki czemu miłośnicy sztuki mogą obejrzeć na własne oczy prace najwybitniejszych polskich malarzy bez konieczności podróży do Bydgoszczy.
– To coś niebywałego, że po raz drugi w tak krótkim czasie mamy możliwość oglądania takich dzieł w naszym muzeum! – ocenia pan Stanisław. – Dzisiaj było za dużo ludzi żeby to wszystko na spokojnie obejrzeć, ale skoro wystawa powisi do połowy listopada, to na pewno przyjdę tu ponownie i zachęcam wszystkich by postąpili podobnie!
Wojciech Chamryk
Zdjęcia: Elżbieta Piasecka-Chamryk
