Zlot harcerzy z całej Polski w Łomży i Drozdowie
- Przyjechaliśmy na XIX Ogólnopolski Zlot Druha Szarego, bo chcemy uczcić pamięć pochodzącego z Drozdowa ks. Kazimierza Lutosławskiego, który sto lat temu zaprojektował krzyż harcerski – mówi harcmistrz Oskar Kozłowski z 20. Sopockiej Drużyny Wędrowniczej Sprzymierzenie Kamienia Górskiego. Takich jak on miłośników tradycji zjechało się z całego kraju prawie dwustu: najmłodszy ma siedem lat, najstarszy – 82!
Tradycją się stało, że co roku na początku marca do Łomży i Drozdowa zjeżdżają się ci, którzy chcą oddać hołd Druhowi Szaremu – ks. Kazimierzowi Lutosławskiemu. Tym razem zlotowicze przybyli, m.in. z Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Gdańska, Ostrołęki i Łomży, a nawet z kręgu instruktorskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Toruniu.
Wprawdzie pierwszy zlot odbył się w styczniu 1994 r., w 70. rocznicę śmierci twórcy krzyża harcerskiego, ale kolejne spotkania organizowano już na radosne przedwiośnie: ks. Kazimierz Lutosławski urodził się bowiem 4. marca 1880 r. w Drozdowie. Po 44 latach owocnego żywota zmarły na szkarlatynę kapłan, doktor medycyny i teologii oraz ideowy mentor twórców polskiego skautingu i harcerstwa spoczął w katakumbach kaplicy na drozdowskim cmentarzu.
Pobawić się, pozwiedzać i pomodlić
Harcerze zjechali się w piątek i zakwaterowali w Szkole Podstawowej nr 7 w Łomży, stanowiącej tradycyjnie bazę wypadową zlotu. Wieczorem śpiewali i uczestniczyli w zabawach i konkursach, zaś w sobotę rano – ponieważ padał deszcz - dojechali autobusami do Drozdowa, gdzie uczestniczyli w plenerowej Drodze Krzyżowej i zwiedzaniu rodzinnej miejscowości ks. Kazimierza Lutosławskiego, po której oprowadzał ich z komentarzem Marcin Rydzewski z Muzeum Przyrody w Drozdowie. Mieli okazję zwiedzić otwartą dzień wcześniej wystawę rocznicową „Początki ruchu skautowego na ziemiach polskich - Harcerskie Dekady”, którą będzie można oglądać do 20 kwietnia. Podszkolili się z udzielania pierwszej pomocy pod okiem wolontariuszy Grupy Ratowniczej Nadzieja. Z powrotem wybrali się na HaBeTe – harcerski bieg terenowy ze sprawdzianami z topografii, szyfrów i wiązania węzłów. Sobotni wieczór zaplanowali na wysłuchanie wygłoszonej przez kapucyna Ojca Jana Bońkowskiego gawędy, pląsy i przygotowywanie kopert oraz projektowanie znaczków z zuchami SP nr 7. W niedzielę o godzinie 9. w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego mszę św. koncelebrowaną odprawi dla nich ks. bp. Tadeusz Bronakowski.
Krzyż harcerski na drodze pokoleń
Dlaczego z oddaniem i wytrwale harcmistrz Henryk Franciszek Karwowski (lat 62) z Łomży od blisko 20 lat organizuje ogólnopolskie złoty Druha Szarego?
- Dlatego, że chciałem oddać cześć wielkiemu człowiekowi z naszych stron, który jest jednym z najważniejszych organizatorów harcerstwa polskiego – wyjaśnia hm Karwowski. - Dlatego, że napisał wiele pożytecznych książek dla ówczesnych skautów i że zaprojektował krzyż harcerski. Dzięki pomocy wielu, wielu ludzi dobrej woli wszyscy uczestnicy zlotu otrzymali metalową replikę krzyża zaprojektowanego w 1912 roku!
- Dla nas, harcerzy, ten krzyż to najważniejsze odznaczenie – twierdzi hm Oskar Kozłowski. - W krzyżu harcerskim zapisany jest ideał ludzkiego i naszego życia. Jest w nim odwaga i męstwo, służba i ofiara, krew i braterstwo. Szły z tym krzyżem przed nami pokolenia i pójdą za nami następne, głosząc hasła jeszcze z czasów filaretów i filomatów: „Ojczyzna, nauka, cnota”.
Druh Szary o symbolice krzyża harcerskiego
Twórcy znaku sprzed stulecia chodziło o czytelną symbolikę, prowadzącą do przemiany obywatelskiej w Polsce od najmłodszych pokoleń. W artykule „Młodzież a polityka” z 1915 r. ks. Kazimierz Lutosławski objaśnił wymowę poszczególnych elementów znaku swego autorstwa. Oprócz nawiązań do krwawej misji zbawczej Chrystusa, autor projektu odsyła do starożytnej łacińskiej sentencji„Per aspera ad astra” - „Przez ciernie do gwiazd”.
„Wianek dębu i wawrzynu oznacza cele do zdobycia: siłę i umiejętność, sprawność i wiedzę. Oplata on główny symbol skautowy: krzyż z hasłem „Czuwaj”. Kształt tego krzyża jest dawny: takiego użyto do naszego orderu waleczności Virtuti Militari; uprzytamnia on w szczególności obowiązek dzielności. Ma on pośrodku kółko – symbol doskonałości, a w nim gwiazdę promienną, jakby światło przewodnie: „ad astra!”. A sam krzyż znaczy: „per aspera”, bo wskazuje ciężką, cierniami walki z własnymi słabościami usłaną drogę, a przy tym oznacza też gotowość do walki i do wszelkich poświęceń – aż do męczeństwa za wiarę, aż do śmierci za Ojczyznę: Bóg i Ojczyzna są treścią wewnętrzną tego znaku. Hasło „Czuwaj” na nim – to pobudka, ostrzeżenie: oznacza gotowość ducha do pracy nieustannej”.
Mirosław R. Derewońko
