Sercem Hiszpanka, Polka z wyboru
W ojczystej Hiszpanii była bohaterką narodową – podziwianą nie tylko za korespondencje wojenne ale i służbę w szpitalu polowym. Ceniono także jej dzieła literackie, o czym świadczy nominacja do literackiej nagrody Nobla. Jednak po wyjściu za mąż za Wincentego Lutosławskiego stała się Polką z wyboru, pisząc o nowej ojczyźnie do hiszpańskiej prasy i tłumacząc na rodzimy język dzieła polskich pisarzy. 150 rocznicę urodzin Sofii Casanovy Lutosławskiej Muzeum Przyrody w Drozdowie uczci międzynarodową konferencją “Sofía Casanova Lutosławska – hiszpańska pisarka, Polka z wyboru”.
Sofia Casanova Lutosławska (1861 – 1958) przybyła po raz pierwszy na - znajdujące się wówczas pod zaborami - ziemie polskie w 1887 roku, po poślubieniu Wincentego Lutosławskiego. Była już wówczas cenioną poetką. Pomimo tego, że skoncentrowała się na roli żony i matki nie porzuciła pisania oraz tłumaczenia. W Krakowie prowadziła też salon literacki, w którym obok znanych pisarzy przyjmowała również polskich patriotów. Gdy jej małżeństwo z Wincentym Lutosławskim rozpadło się, nie wróciła do ojczyzny. Po wybuchu I wojny światowej działała aktywnie w Czerwonym Krzyżu i została stałą korespondentką z Polski hiszpańskiego dziennika „ABC”. Dopiero wybuch kolejnej wojny przerwał tę współpracę, z powodu profaszystowskich sympatii Hiszpanii. Miała możliwość wyjazdu z okupowanej Polski, ale nie skorzystała z propozycji generała Franco, rządzącego wówczas Hiszpanią. Czuła się już wówczas Polką i pozostała w nowej ojczyźnie aż do śmierci w 1958 roku.
I właśnie jej postać będą przypominać uczestnicy konferencji jaka w Muzeum Przyrody w Drozdowie odbędzie się w piątek 9 września. Program konferencji jest bardzo różnorodny i niezwykle interesujący pod względem merytorycznym. Jego podstawą są prelekcje i wykłady przestawiające życie i twórczość Sofii Casanovy Lutosławskiej, ale nie zabraknie muzyki, pokazu filmu i specjalnej ekspozycji poświęconych bohaterce konferencji.
- W organizacji spotkania bierze udział wiele osób, jest to wręcz wyjątkowa impreza pod tym względem – podkreśla Barbara Turowska z Muzeum Przyrody. - Osobą, która ma największy wpływ na kształt merytoryczny konferencji jest prof. Piotr Sawicki, iberysta z Uniwersytetu Wrocławskiego. Prelegenci przyjeżdżają z odległych miejsc – z Krakowa, Wrocławia, Zielonej Góry. Z Madrytu przyjedzie Amelia Serraller. Wystąpi w dwóch rolach – jako prelegentka i wykonawczyni koncertu gitarowego. Również z Hiszpanii przyjedzie Marcos Gallego - reżyser filmu „A maleta de Sofía” („Walizka Sofityny”), który ma być wyświetlony w dniu sympozjum oraz Luis Mendez - przewodniczący Stowarzyszenia Prasy w Santiago de Compostela i dziennikarz telewizji galicyjskiej TVG. Zobaczymy też ekspozycję na temat Sofíi, przygotowaną przez Krystynę i Teresę Witkowskie z rodu Lutosławskich. Będzie okazja posłuchać fragmentów książki „Więcej niż miłość” autorstwa Sofíi Casanovy w wykonaniu studentów koła teatralnego z AGH pod opieką Magdaleny Pabisiak. Na zakończenie zaprosimy na spacer po Drozdowie - ścieżkami, którymi w ubiegłym wieku stąpała bohaterka spotkania – mówi Barbara Turowska.
Jedną z licznych atrakcji piątkowej imprezy będzie możliwość zapoznania się z twórczością literacką Sofii Casanovy i nabycia książki „Więcej niż miłość”. Ta, wydana pierwotnie w Hiszpanii w roku 1908 powieść wkrótce potem ukazała się także na ziemiach polskich, w przekładzie córek pisarki i od tego czasu - aż do roku 2010 - nie była wznawiana. Książkę w ubiegłym roku wydało Muzeum Przyrody.
Wojciech Chamryk