„60 lat blisko was”...
Trzydzieści dużych, szarych niczym wyblakłe zdjęcia gazetowe tablic zawisło w dwóch rzędach na rusztowaniu pośrodku Starego Rynku w Łomży. Każda przedstawia fotografię, dwie lub kilka z archiwum dawnej „Gazety Białostockiej” - dziś „Współczesnej”. W ten sposób, gazeta świętuje 60-lecie istnienia: jest to możliwe dzięki zachowanym zdjęciom, m.in., autorstwa Gabora Lorinczy'ego, Bolesława Deptuły i Zdzisława Lenkiewicza.
„60 lat blisko was” to wystawa, która ma niemal jednocześnie trzy odsłony: zdjęcia ze swego miasta i okolic zobaczyli w niedzielę, 4. września br., mieszkańcy Białegostoku, w poniedziałek – stelaże stanęły równolegle do hali targowej w Łomży, a podobne będą montowane we wtorek w Suwałkach.
Niektóre ze zdjęć odeślą widzów do nie tak całkiem wszak odległej historii sprzed ok. 30 lat, gdy w Łomży gościli pierwszy sekretarz partii Edward Gierek i premier Piotr Jaroszewicz, a sekretarzem wojewódzkim PZPR był obecny prezydent miasta Mieczysław Czerniawski, pod którego patronatem wystawę zorganizowano. Zobaczyć będzie można – już nieistniejące – Łomżyńskie Zakłady Przemysłu Bawełnianego Narew od wnętrza tkalni, halę rozlewniczą Browaru Łomża z urządzeniami z dawno minionej epoki, prymitywne maszyny w krochmalni czy dopiero budowane bloki Osiedla Południe, gdy aleja Legionów nosiła jeszcze miano gen. Karola Świerczewskiego. Stary dworzec PKS na pl. Niepodległości właściwie za bardzo nie zmienił się przez minione pół wieku, może z wyjątkiem odjazdu ostatnich „ogórków” do lamusa albo na złom. Ubożuchne stoiska w „domu towarowym”, licho ubrani ludzie podczas pochodów 1-Majowych czy „milczący” entuzjazm podczas parad Milicji Obywatelskiej i transparenty sławiące socjalizm – takie scenki przywołują powojenne lata z życia miasta i jego mieszkańców. Ale zajrzymy też do łomżyńskiego żłobka, na budowę szpitala w Grajewie lub do ubogiego skansenu w Nowogrodzie.
Wikipedia przypomina, że „Współczesna” to najstarsza w regionie gazeta codzienna, wydawana do dnia dzisiejszego w Białymstoku. Jej pierwszy numer ukazał się się 2 września 1951 roku. Początkowo pismo nosiło nazwę „Gazeta Białostocka”. W 1975 roku, w związku z oddzieleniem od województwa białostockiego województw suwalskiego i łomżyńskiego, nazwa została zunifikowana na „Gazeta Współczesna”. Na wystawie trudno dopatrzeć się, doczytać, a nawet – zwłaszcza gdy jest się młodszym niż III RP – że „Gazeta Białostocka” i „Współczesna” aż do 1990 roku stanowiły organ prasowy jedynej słusznej siły narodu: jej winieta głosiła bowiem „Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! Gazeta Współczesna DZIENNIK POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ”. Winieta nr. 4 z 5 stycznia 1990 r. została zupełnie zmieniona: kolor z czerwonego na zielony, brak rewolucyjnego hasła i znaku PZPR - zawierała już tylko sformułowanie: „Dziennik PZPR”. Później także ta informacja zniknęła.
Mirosław R. Derewońko
