Scalenie przy Żabiej choć formalnie poprawne naruszyło prawa materialne
Naruszenie prawa materialnego – czyli nieprzydzielenie właścicielom jednej działki tzw. ekwiwalentu scaleniowego było podstawa do unieważnienia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku uchwały scaleniowej (o wydanym pod koniec maja wyroku już pisaliśmy). Tak wynika z uzasadnienia wyroku. „Wynikające z przepisu art. 105 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, uprawnienie uczestnika postępowania scaleniowego do uzyskania w naturze ekwiwalentu scaleniowego jest prawem bezwzględnie chronionym. Nie pozbawia tego prawa brak aktywnego uczestnictwa właściciela nieruchomości w postępowaniu scaleniowym” - czytamy w uzasadnieniu wyroku.
„(...)Aktywny udział w czynnościach postępowania scaleniowego jest wyborem uczestników scalenia. Każdy uczestnik scalenia ma ustawową gwarancję otrzymania w naturze ekwiwalentu scaleniowego, pełnego bądź zbliżonego do dotychczasowej powierzchni nieruchomości za wyrównaniem pieniężnym różnic w powierzchni nieruchomości (przez dopłatę lub zwrot gotówki). O zapewnieniu otrzymania w naturze ekwiwalentu scaleniowego małżonkowie B. zostali powiadomieni przez Prezydenta Miasta Łomża w piśmie z dnia 23.11.2009r. w którym podano, iż osobom, które nie złożą wniosków (o przydział nowych działek) zostaną przydzielone działki lub udział w działce, położone w miejscu zbliżonym do ich pierwotnej lokalizacji przed scaleniem. Kierując się treścią powyższego zapewnienia mieli prawo oczekiwać przydzielenia działki w naturze. Nie złożyli wniosku o przydział nowej działki, ale i nie zrzekli się ekwiwalentu scaleniowego. Tymczasem w efekcie podjętej uchwały zostali pozbawieni własności, co było niedopuszczalne. W postępowaniu scaleniowym można bowiem dokonywać wszystkiego, o ile nie narusza to prawa własności, i a contrario, nie można dokonywać nic, jeżeli istota własności miałaby zostać naruszona (vide: Zbigniew Czarnik "Przedmiot postępowania scaleniowego", Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego, Warszawa 2010 Nr 3(30)).
Ewidentne i rażące naruszenie art. 105 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami w stosunku do małżonków B. jest równoważne z naruszeniem obiektywnego porządku prawnego przy podjęciu uchwały, co w konsekwencji „przekłada się” na konieczność uwzględnienia skargi także pozostałych skarżących. Następstwa konieczności modyfikacji fragmentu przedmiotu scalenia dotykają bowiem wszystkich uczestników scalenia, w tym i tych skarżących, których zarzuty sąd uznał za niezasadne.
Przechodząc do oceny zarzutów zawartych w skardze J. S., Z. C., K. C. i A. B. sąd stwierdza, iż zasadniczo sprowadziły się one do kwestionowania słuszności przydziału ekwiwalentów scaleniowych w działkach zlokalizowanych poza pierwotnym obszarem. Aczkolwiek faktycznie skarżący nie do końca „odzyskali” własność gruntu w pierwotnych granicach, to jednak przydzielenie im działek gdzie indziej położonych, nastąpiło na podstawie prawa i w granicach prawa. (...)
Reasumując, nieważności zaskarżonej uchwały o scaleniu i podziale nieruchomości, należy upatrywać w istotnym naruszeniu uprawnienia skarżących B. do otrzymania ekwiwalentu scaleniowego, prowadzącym do niedopuszczalnego pozbawienia uczestników scalenia własności gruntu. Zauważyć przy tym należy, iż pełnomocnik organu przyznał na rozprawie, iż małżonkowie B. nie są jedynymi uczestnikami scalenia, którzy nie otrzymali ekwiwalentu scaleniowego, mimo iż nie zrzekli się go (vide: protokół rozprawy z dnia 12.05.2011r.). Nie jest rolą sądu dociekanie przyczyn z powodu których doszło do złamania zasady z art. 105 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami” – czytamy w uzasadnieniu wyroku WSA.
Przypomnijmy WSA w Białymstoku 26 maja unieważnił uchwałę Rady Miejskiej w Łomża z dnia 14 lipca 2010 r. w przedmiocie scalenia i podziału nieruchomości położonych w Łomży w dzielnicy przemysłowo – składowej w rejonie ulic Żabiej i Sikorskiego, ale także zasądził od Rady Miejskiej w Łomży na rzecz skarżących uchwałę: J. S., A. B., Z. C. i K. C. solidarnie kwotę 300 (trzysta) złotych oraz na rzecz M. B. i D. J. B. solidarnie kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
