591. urodziny miasta...
Przed 591 laty - 15 czerwca 1418 roku Łomża otrzymała od księcia Janusza I Mazowieckiego prawa miejskie tzw. chełmińskie. Mieszkańcy dzięki życzliwości księcia mogli wybudować łaźnię, postrzygalnie i wagę, a także od tego momentu nie musieli już płacić ceł w granicach Księstwa Mazowieckiego co miało kolosalne znaczenie dla rozwoju handlu. Wczoraj w Katedrze specjalnej Mszy świętej w intencji mieszkańców Łomży przewodniczył ks. infułat Jan Sołowianiuk. - Modlimy się dziś w jego ( księcia Janusza I Mazowieckiego - dop.red) intencji, w intencji tych którzy budowali pomyślność naszej Łomży i tych którzy tworzą ją dzisiaj - władz miasta, ale też wszystkich jego dzisiejszych mieszkańców - powiedział koncelebrans. Podczas nabożeństwa poświęcony został sztandar Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości, który dziś, podczas uroczystej sesji Rady Miasta, oficjalnie zostanie przekazany społeczności uczelni.
Łomża po otrzymaniu prawa miejskiego przejęła od Nowogrodu funkcje sądowo-administracyjne i zarząd dóbr książęcych. Stała się siedzibą ziemi łomżyńskiej, (districtus łomżyński wzmiankowany jest od 1414 r., a ziemia od 1438 r.) siedzibą sądu ziemskiego z sędzią, podsędkiem, pisarzem i asesorami; pierwszy sędzia znany jest od 1403 r., a księgi łomżyńskie od ok. 1419 r., chociaż prawdopodobnie wcześniejsza księga zaginęła. W Łomży miał również siedzibę rządca Janusza I (prokurator), zwany od lat 40. XV w. starostą, zarządzający ziemią łomżyńską. W mieście odbywały się również roki książęce, przebywali tu kolejni książęta mazowieccy i wystawiali przy tej okazji dokumenty. W pierwszej połowie XV w. ziemia łomżyńska dzieliła się na cztery powiaty: łomżyński, nowogrodzki (wkrótce zastąpił go koleński), ostrołęcki i zambrowski.
Sądy, przyjazdy książąt, a później zjazdy i sejmiki przyciągały do Łomży okoliczną szlachtę, co przyczyniało się do dalszego rozwoju handlu i rzemiosła w tym mieście. Łomża od tego czasu stała się głównym ośrodkiem życia gospodarczego, politycznego i kulturalnego wschodniego Mazowsza, co uwidoczniło się także w urbanistyce i architekturze miasta.
W 1526 r., po bezpotomnej śmierci ostatniego Piasta mazowieckiego Janusza III, Łomża wraz z całym pozostałym władztwem książąt mazowieckich została inkorporowana do Korony Polskiej przez Zygmunta I. (za Janusz Grabowski polska.pl)
