Nie daj się błędom, czyli co zrobić, żeby nie zostać wezwanym do urzędu skarbowego
Okres kampanii rozliczania PITów, to czas, kiedy wielu podatników zostaje wezwanych do urzędów skarbowych. Główną przyczyną tych wezwań są błędy w formularzach PIT, których to błędów urzędnicy nie mają prawa sami usunąć. Takich błędów i zarazem "błahych" powodów wezwania podatników do urzędu jest sporo, a jedynym sposobem na ich wyeliminowanie jest uświadomienie sobie ich istnienia. Właśnie po to powstał poniższy, krótki informator o najczęściej popełnianych błędach. Mamy nadzieję, że stanie się on materiałem pomocnym każdemu, kto będzie samodzielnie wypełniał swoje zeznanie za 2008 rok i wierzymy, że przyczyni się do zaoszczędzenia czasu podatników, który przez nieuwagę, trzeba niekiedy poświęcić na wizytę w urzędzie.
Brak podpisu podatnika
Podatnicy często zapominają, że ich zeznanie to dokument, który musi być podpisany, ponieważ bez tego nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Podpisy powinny się znaleźć w rubryce 326 (PIT-36) lub w rubryce 138 (PIT-37). Jeśli zaś rozliczamy się wspólnie z małżonkiem to w formularzu PIT-36 ten małżonek, którego dane zostały wpisane w części B1 formularza podpisuje się w rubryce 326. Drugi małżonek, którego dane zostały wpisane w części B2 formularza podpisuje się w rubryce 327. W przypadku formularza PIT-37 będą to kolejno rubryki: 138 i 139.
Błędny NIP
Problem dotyczy w każdym formularzu PIT rubryk z numerami 1 i 2. Podatnicy często wpisują tam Numer Identyfikacji Podatkowej swojego pracodawcy. Bierze się to zapewne z tego, że np. w formularzu PIT-11, który jest wydawany przez pracodawcę w rubryce 1 wpisany jest numer płatnika, czyli pracodawcy, a nie podatnika, czyli nasz. Prawidłowo wypełniony przez nas formularz PIT-36 lub PIT-37 zawiera w rubryce 1 nasz NIP, a w rubryce 2 NIP naszego małżonka (jeżeli rozliczamy się wspólnie z nim).
Zła kolejność małżonków
Zdarza się, że małżonkowie rozliczający się wspólnie w dalszych częściach zeznania zapominają o zachowaniu kolejności ustalonej przez nich na początku zeznania. Osoba, która wpisana jest w rubryce B1 formularza jest "podatnikiem", a osoba wpisana w rubryce B2 jego "małżonkiem". Zgodnie z tą kolejnością należy wypełniać kolejne części formularza.
Stosowanie nieaktualnych druków
Należy pamiętać, że w danym roku należy rozliczać się na najnowszych formularzach. Mimo, że na stronie głównej sami wpisujemy w puste kratki informację, za który rok składamy zeznanie, trzeba pamiętać, że formularze co roku się zmieniają i nie można ich "wziąć na zapas".
Niejednolite adresy
Podatnicy wypełniając zeznanie roczne często zupełnie dowolnie wpisują swoje adresy zamieszkania i zameldowania. Często podatnik wpisuje w części B formularza PIT-36 lub PIT-37 adres zamieszkania przy jednoczesnym podaniu innego adresu dla płatnika (pracodawcy) co powoduje rozbieżność danych w zeznaniach podatkowych przesyłanych do urzędu skarbowego przez pracodawcę. Podatnicy powinni pamiętać również o tym, że w zeznaniu podatkowym w części B należy wykazywać adres zamieszkania właściwy w ostatnim dniu roku podatkowego, a nie adres zameldowania.
Nieaktualne dane
Wiele osób wymieniając dowód, zawierając związek małżeński i zmieniając przy tym nazwisko czy zmieniając adres zameldowania lub zamieszkania zapomina poinformować o tym swój urząd skarbowy. W wyniku tego, urząd skarbowy, opierając się na posiadanych przez siebie nieaktualnych informacjach, stwierdza niezgodność tych danych z danymi zawartymi przez podatnika w złożonym właśnie formularzu. Żeby tego uniknąć przy każdej zmianie naszych danych osobowych powinniśmy zgłosić tę zmianę wypełniając formularz NIP-3 (osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej) lub NIP-1 (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą). Wypełniamy je w całości, nie ograniczając się tylko do danych, które zostały zmienione.
Problemy z numerami rachunków
Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej i rozliczające się za pomocą formularza PIT-37, jeśli chcą ewentualne zwroty nadpłaconych zaliczek na podatek otrzymywać na konto bankowe powinny podać w formularzu NIP-3 swój numer konta. Często zdarza się jednak sytuacja, że konto było podawane dawno, zapomnieliśmy o nim, a teraz się dziwimy, że zwrot podatku długo nie przychodzi. Problem może mieć swoje źródło właśnie w tym, że zapomnieliśmy zgłosić zmianę numeru konta. Ponadto częste problemy z rachunkami bankowymi polegają także na błędnym lub nieczytelnym wpisaniu przez podatnika numeru.
Brak oznaczenia celu złożenia formularza
Podatnicy nagminnie zapominają o rubryce zawierającej pytanie o cel złożenia zeznania, w której wystarczy tylko postawić krzyżyk. Osoby, które w danym roku składają pierwsze zeznanie powinni zaznaczyć kratkę "złożenie zeznania". Ci, którzy w złożonym już przez siebie zeznaniu znaleźli błędy, powinni złożyć korektę zeznania i wtedy zaznaczyć kwadrat "korekta zeznania".
Brak załączników do zeznania (PIT/D, PIT/O) w przypadku korzystania z odliczeń
Jeżeli korzystamy z odliczeń należy razem z zeznaniem złożyć odpowiedni załącznik oraz zaznaczyć w zeznaniu jakie załączniki składamy. Informacje te należy wpisać w części R (PIT-36) lub w części J (PIT-37). Jeżeli do zeznania PIT-37 składamy załącznik PIT/D to należy w rubryce 117 wpisać cyfrę "1", a nie postawić krzyżyk, ponieważ informacja dotyczy ilości złożonych załączników, a nie samego faktu ich złożenia. Jeżeli rozliczamy się wspólnie z małżonkiem i dołączamy PIT/D to powinniśmy także zaznaczyć, kto go dołącza.
Pomijanie małżonka
Podatnicy rozliczający się wspólnie z małżonkiem i korzystający z odliczeń często zapominają wpisać w załącznikach, w których wykazują odliczenia, dane swojego małżonka. Jeżeli w częściach B.1. i B.2. formularza PIT-36 i PIT-37 wpisaliśmy dane nasze i małżonka to, to samo musimy zrobić np. w częściach A.1. i A.2. formularza PIT/D.
Nieuwaga przy przenoszeniu danych
Częstym błędem wynikającym z braku staranności jest nieprawidłowe przeniesienie kwot z informacji PIT-11, PIT-11A lub z rozliczenia dokonanego przez płatnika PIT-40, PIT-40A. Podatnicy spiesząc się wpisują do zeznania inne kwoty niż mają wpisane w ww. informacjach, a te otrzymuje również urząd skarbowy, który stwierdza rozbieżność.
Brak zaokrąglenia lub nieprawidłowe zaokrąglenie podstawy obliczenia podatku oraz podatku należnego
Pamiętajmy o tym, iż zarówno podstawę obliczenia podatku, jak również sam podatek należny zaokrągla się do pełnego złotego (kwoty wynoszące: mniej niż 50 groszy pomija się, a 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych).
Sumy odliczeń przewyższają obliczony podatek
Zdarza się, iż sumy odliczeń od podatku wykazane w załączniku PIT/O i odliczane w zeznaniu od podatku (w rubrykach 114 i 115 formularza PIT-37) przewyższają kwoty obliczonego podatku dochodowego pomniejszonego o składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Należy uważać, żeby takiego błędu nie popełnić.
Małżonkowie rozliczają się wspólnie nie mając do tego prawa
Nie jest możliwe wspólne opodatkowanie małżonków, jeżeli chociaż jeden z nich prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną kartą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym (bez względu na to, czy uzyskał dochody z tej działalności, czy też nie). Dzieje się tak nawet wtedy, gdy zgłoszono zawieszenie działalności. Nie jest również możliwe wspólne opodatkowanie małżonków, jeżeli chociażby u jednego z nich dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane są podatkiem liniowym. Prawo do wspólnego rozliczenia nie przysługuje także podatnikom, którzy w trakcie roku podatkowego 2008 zawarli związek małżeński lub w stosunku do małżonków orzeczono separację lub zawarli umowę wyłączającą wspólność majątkową.
Nieprawidłowo ustalony dochód
Często po sprawdzeniu zeznania okazuje się, że dochód nie odpowiada różnicy między kwotą przychodu, a kosztami uzyskania przychodu (dotyczy pozycji 39, 47, 52, 57, 62, 66, 74, 79, 84 zeznania PIT-37; pozycji 45, 64, 74, 79, 88, 107, 117, 122 zeznania PIT-36). Najczęściej błąd ten popełniają osoby, które w roku podatkowym uzyskały dochody od kilku płatników i nieprawidłowo zsumowały ich wysokość z posiadanych informacji PIT-11.
Nieprawidłowo obliczony podatek dochodowy
Najczęściej dotyczy przypadków błędnego zastosowania obowiązującej skali podatkowej. W 2008 roku uległy zmianie progi podatkowe w skali podatkowej. Należy pamiętać o kwocie wolnej od podatku. Błąd związany jest z pozycją 107 PIT-37 oraz pozycją 171 PIT-36.
Problemy z zaliczkami w PIT-36
Tu należy odróżnić zaliczki wpłacone w ciągu roku i zaliczki należne za rok podatkowy. W poz. 192 zeznania powinny być wykazane zaliczki faktycznie wpłacone przez podatnika, natomiast w poz. 189 powinna być wykazana suma zaliczek należnych (a nie wpłaconych) za poszczególne miesiące roku podatkowego. W roku 2008 nie było obowiązku składania deklaracji miesięcznych PIT-5, PIT-5L, PIT-53, zatem zaliczki miesięczne należne za poszczególne miesiące roku podatkowego należy wykazać w zeznaniu podatkowym w części N. Przed naniesieniem do zeznania kwot należnych zaliczek i zaliczek wpłaconych należy przeanalizować np. dowody wpłat lub przelewów oraz prowadzone ewidencje, księgi i w oparciu o dokonaną analizę ustalić kwoty ww. zaliczek.
Nieprawidłowe odliczanie wydatków na Internet
Prawo do ulgi z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika, przysługuje wyłącznie osobie wymienionej na fakturze dokumentującej poniesienie wydatków. Maksymalne odliczenie od dochodu - 760 zł.
Radosław Hancewicz
Rzecznik prasowy
Izby Skarbowej w Białymstoku
