„Nie po kolei” Henryka Gały
Tadeusz szykuje się do pracy, poddenerwowany tym, że przechodząca obok jego domu manifestacja zablokowała ulice i może nie zdążyć. Splot nieprzewidzianych okoliczności sprawia, że w jego mieszkaniu stopniowo pojawiają się kolejne osoby, a cała historia kończy się bardzo zaskakująco. Jej autorem jest poeta i dramaturg z Drozdowa Henryk Gała, a przedstawiająca w krzywym zwierciadle rodzimą rzeczywistość komedia stołeczna „Zamknij drzwi” otwiera jego najnowszą książkę „Nie po kolei”. Autor promował ją podczas spotkania w Domku Pastora, wspierany przez aktora Tomasza Bogdana Rynkowskiego z Teatru Lalki i Aktora.
– „Nie po kolei” to tytuł oczywiście przewrotny, podwójny i dwojaki – mówi Henryk Gała. – Mówi on o tym, że rzeczy nie są układane jak należy, ale w powszechnym znaczeniu określa też coś nienormalnego, np. mawiano kiedyś, że ktoś ma nie po kolei w głowie, bo odstawał swym postępowaniem od ogółu – i ta książka też ma taka trochę być, bo jest tu sztuka teatralna, poezja, kawałek prozy wspomnieniowej i teatr wiersza.
„Zamknij drzwi” to nie tylko dowód poczucia humoru autora, ale też wnikliwe ukazanie postaw i zachowań oraz wzajemnych relacji bohaterów w sytuacji dalekiej od normalności.
– Oczywiście wszystko to podszyte jest ironią, lekką kpiną – wyjaśnia Henryk Gała. – Świadomie też użyłem pewnych chwytów komediowych, po to, żeby to było bardziej znośne. Rzecz dzieje się współcześnie na warszawskiej Pradze, w luksusowym domu-apartamentowcu, obok którego przechodzi kolejna, niekończąca się manifestacja w jakiejś tam sprawie. W domu tym spotykają się gospodarz i jacyś przypadkowi ludzie, którzy w jakiś sposób obsługują tę manifestację.
– Mam nadzieję, że kiedyś będę mógł wystąpić w tym na scenie, może zdarzy się to w Łomży – mówił Tomasz Bogdan Rynkowski, który tak zaimprowizował fragment „Zamknij drzwi”, że wywołał niekończące się salwy śmiechu wśród słuchaczy.
– Można więc zrobić, czytany przez czworo aktorów, spektakl! – Henryk Gała zareagował błyskawicznie na propozycję Romana Borawskiego, że Domek Pastora jest miejscem otwartym dla wszelkich oddolnych inicjatyw kulturalnych.
W książce znajdziemy też wiersze, przypomnienie założonego przed wielu laty przez Henryka Gałę Teatru CzłoWiek XX, poetyckie dedykacje i zaklęcia oraz teatr wiersza „Odado”, również w czytanej przez autora wersji audio na dołączonej płycie CD.
– To teatr żywy, budowany słowem, mową przez autora – mówi Henryk Gała. – Bardzo dużo tu zawdzięczam ludziom z Polskiego Radia Białystok, Dorocie Sokołowskiej i Adamowi Dąbrowskiemu, bo obawiałem się tego nagrania, gdyż to tekst, w którym otarłem się o to, co chcę osiągnąć w teatrze wiersza jako poeta. Pierwsze nagranie nadawało się do kosza, ale za drugim razem ten 34-minutowy teatr wiersza nagraliśmy w niespełna 50 minut, bo były tylko dwie, króciutkie, repetycje!
„Odado”, czyli od A do..., to mityczna „kraina zawieszenia”, do której bohater trafia z z powodu awarii auta, ale równie szybko ją opuszcza, gdy okazuje się, że samochód wcale nie odmówił posłuszeństwa, przez co pobyt w Odado okazuje się „czymś pomiędzy” i „dziurą w podróży”.
Henryk Gała, tak jak na wielu swoich wcześniejszych spotkaniach autorskich, przeczytał też kilka najnowszych wierszy, potwierdzając tym samym, że pomimo zbliżania się do jubileuszu 60-lecia pracy twórczej nie zamierza spoczywać na laurach i myśli o kolejnym tomiku.
– Myślę, że udało mi się dziś troszeczkę wesprzeć Domek Pastora jako obiekt działający na wielu polach, w tym również kultury i sztuki – ocenia Henryk Gała. – Jestem też zadowolony z udziału łomżyńskiego aktora pana Rynkowskiego i zaproponowanej przez niego inicjatywy – to byłoby bardzo ciekawe, gdyby zyskujący ponownie popularność teatr czytany miał miejsce również przy mojej sztuce i rzeczywiście można by to zrobić również w Łomży.
Wojciech Chamryk
Zdjęcia: Elżbieta Piasecka-Chamryk
