W niedzielę Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
Żołnierze Wyklęci – cienie odległej przeszłości, o której przez całe dziesięciolecia nie można było mówić, chyba że krytykowało się „bandytów” walczących z „dobrą” władzą ludową. Zepchnięci w niebyt na zawsze mieli zniknąć z pamięci przyszłych pokoleń, odejść wraz ze śmiercią naturalną lub gwałtowną swoich towarzyszy broni. Zniknąć z powierzchni ziemi, aby nie wypominać na każdym kroku budowniczym demokracji ludowej dojścia do władzy na ostrzach sowieckich bagnetów. Wbrew pozorom sytuacja ta wcale drastycznie nie zmieniła się po przemianach 1989 r., a dbali o to m.in. dawni funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa i członkowie PZPR, broniący dobrego imienia nieboszczki partii.
Wyśmiewana, wyszydzana, toczyła się często nierówna walka o pamięć historyczną Polaków, w której upominających się o sprawiedliwość nazywano oszołomami, nacjonalistami, zarzucano im antysemityzm. W okresie tym rozpoczął się nowy etap zmagań, który miał ostatecznie zadecydować o tym, kto w okresie powojennym był tak naprawdę mordercą, a kto patriotą walczącym o wolne i niepodległe państwo. Była to walka, którą pogrobowcy systemu komunistycznego toczyli w imię uzasadnienia własnych działań i przeszłości oraz funkcjonującej dotychczas zasady jednej „jedynie słusznej” prawdy. Pozostający na wysokich stanowiskach, działający w organizacjach społecznych i pobierający wysokie emerytury ludzie przez następne lata nie mogli pogodzić się z przywracaniem do świadomości społecznej tych, którzy zostali zamordowani przez budowniczych systemu w całej Polsce, w tym także powiecie łomżyńskim.
Zbrodnie aparatu bezpieczeństwa, których ofiarą padli członkowie Narodowych Sił Zbrojnych, Armii Krajowej, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, Narodowej Organizacji Wojskowej oraz innych formacji ,w nowej rzeczywistości politycznej zaczęto tłumaczyć jako odwet za podobne(!) czyny dokonane przez żołnierzy podziemia antykomunistycznego. Zaczęto, w oderwaniu od wszelkich realiów, lansować wśród społeczeństwa teorie o wojnie domowej mającej miejsce w Polsce po 1944 r., pomijając takie fakty jak: niechęć polskiego społeczeństwa do komunistów, niewielką ich siłę, brutalne działania wojsk sowieckich, czy terror zaprowadzony przez ich polskich popleczników. Próbowano odciąć walczących o niepodległą Polskę od ich przeszłości z okresu II wojny światowej. W tym celu „zapominano” o ich walce obydwoma okupantami, podkreślając jedynie nieakceptowanie przez nich nowej, zbrodniczej ideologii. Czasami postępowano odwrotnie, wychwalano dokonania w walce z Niemcami zapominając o śmierci części z nich z rąk komunistycznego aparatu bezpieczeństwa. Zaangażowane w to było także częściowo środowisko naukowe, wychowane i awansowane w okresie PRL-u, wierne zasadzie poprawności politycznej.
Pogrobowcy odchodzącego systemu próbowali wykorzystać w tym celu brak wiedzy na ten temat wśród poddanego kilkudziesięcioletniej indoktrynacji społeczeństwa próbując, często skutecznie, blokować przy pomocy jego przedstawicieli zmiany nazw ulic, odkłamywanie tablic upamiętniających zapomnianych żołnierzy. Nieliczne, nowe publikacje dotyczące tej tematyki nie były początkowo szerzej dostępne, a stający w obronie Wyklętych sami stawali się obiektem niewybrednych ataków.
Dziś sytuacja się zmieniła i dużo łatwiej organizować marsze, manifestacje, czy spotkania poświęcone tym wydarzeniom. Ważne jednak jest to, że Żołnierze Wyklęci w blaskach i cieniach wrócili do naszego życia, bo byliśmy im to winni i mieli do tego pełne prawo ze względu na swoje poświęcenie. Pamiętajmy więc m.in. o: Janie Tabortowski, Jerzym Cieślewskim, Stanisławie Marchewce, Tadeuszu Narkiewiczu, Bogdanie Śleszyńskim, Jerzym Karwowskim, Franciszku Kisielewskim i wielu, wielu innych.
prof. PWSIiP dr hab. Krzysztof Sychowicz
zobacz: Krzysztof Sychowicz: Podziemie antykomunistyczne na Ziemi Łomżyńskiej w latach 1944-1957
